192 Ceza Kovuşturmasının Disiplin Soruşturmasına Etkisi 5271 sayılı Kanun’un 223/3. fıkrasında sanığın kusur sorumluluğunun bulunmaması halleri sayılarak, bu hallerin varlığı halinde ceza verilmesine yer olmadığına karar verileceği belirtilmiştir. Bu haller, yaş küçüklüğü, akıl hastalığı, sağır ve dilsizlik hali ya da geçici nedenlerin bulunması; yüklenen suçun hukuka aykırı fakat bağlayıcı emrin yerine getirilmesi suretiyle veya zorunluluk hali ya da cebir veya tehdit etkisiyle işlenmesi; meşru savunmada sınırın heyecan, korku ve telaş nedeniyle aşılması; kusurluluğu ortadan kaldıran hataya düşülmesi olarak belirtilmiştir. Kanun’un 223. maddesi 4. fıkrasında ise işlenen eylemin suç olma özelliği devam ederken, etkin pişmanlık, şahsi cezasızlık, karşılıklı hakaret, işlenen eylemin haksızlık içeriğinin azlığı durumları var ise ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilecektir. 4.fıkra bakımından önemli olan husus, eylemin suç olma özelliğinin devam ettiğinin Kanun maddesinde açıkça belirtilmiş olmasıdır. Bu bağlamda, somut olaya ve ceza verilmesine yer olmadığı hükmünün verilme sebebine göre disiplin yaptırımı bakımından bağlayıcı olup olmadığı çözüme kavuşturulmalıdır. Örneğin, akıl hastalığı nedeniyle ceza verilmesine yer olmadığı halinin disiplin soruşturması yönünden bağlayıcı olduğunu söylemek mümkündür. Zira Danıştay bir kararında disiplin suçunun işlendiği tarihten sonra Sulh Hukuk Mahkemesince akıl hastalığı nedeniyle kendisine vasi atanan kamu görevlisinin disiplin suçu tarihinde akıl hastalığı bulunup bulunmadığının tespitinin gerektiği ve bu tespitin disiplin cezası tayininde bağlayıcı olduğuna karar vermiştir.138 Fakat karşılıklı hakaret halinin ceza mahkemesince saptanması halinde bu kararın bağlayıcı olmadığını ve disiplin suçunun oluştuğunu belirtmiştir: “… kullanılan ifadelerin amirine saygısızlık mahiyetinde sözler olduğu açık olduğundan sübuta eren eylemi nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/C-e maddesi kapsamında cezalandırılması işleminde hukuka aykırılık bulunmamaktadır”.139 Ceza verilmesine yer olmadığı hükmü bağlamında naçizane kanaatimiz şu yöndedir: Ceza Muhakemesi Kanununun 223. maddesi 3. fıkrasında belirtilen haller aynı zamanda “kusurun olmadığının tespit edildiği” haller olduğundan ötürü, disiplin soruşturmasını bağlamalı 138 Danıştay 12. Daire, E: 2013/5791, K: 2013/10543, T: 12.12.2013. 139 Danıştay 12. Daire, E: 2013/6861, K: 2016/4586, T: 13.10.2016.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1