215 TBB Dergisi 2025 (176) Hüseyin Can AKSOY kanun koyucunun olumsuz çözümü söz konusu olur ve kanun boşluğundan söz edilemez. 42 Bizim de katıldığımız görüşe göre, haklı sebeple feshin kanunda bazı sözleşmeler bakımından düzenlenmiş olması bilinçli susma olarak nitelendirilemez. 43 Bu bağlamda, kimi sözleşme tipleri bakımından haklı sebeple feshi özel olarak düzenleyen kanun koyucunun, sürekli borç ilişkisi içeren diğer tüm sözleşme tipleri bakımından bilinçli susma yoluna gittiği ve bu yolu kapattığı şeklindeki bir yorum isabetli olmaz. Özellikle, kanunda düzenlenmemiş birçok isimsiz sözleşme bulunduğu düşünüldüğünde, kanun koyucunun bu sözleşmelerin tamamına ilişkin bir değerlendirme yaparak bunlar bakımından haklı sebeple feshe izin vermemeyi tercih etmiş olacağını kabul etmek isabetsiz olur. Zira Türk-İsviçre Hukuklarında yüksek mahkemelerin uygulaması da bu görüşü destekler niteliktedir. Bu çerçevede, İsviçre Federal Mahkemesinin geçmişteki yaklaşımı haklı sebeple feshin uygulama alanını kanunda haklı sebeple feshi öngörülmemiş olan sözleşmelere genişletmek olmuştur. Daha sonraki içtihatlarında mahkeme, tüm sürekli borç ilişkilerinin haklı sebeple feshini kabul eden bir yaklaşım benimsemiştir.44 Yargıtay da haklı sebeple feshin her türlü borç ilişkisi bakımından fesih imkânı tanıdığı görüşündedir. 45 42 Serozan, Yöntem, s. 113; Oğuzman/Barlas, s. 102, N. 327; KUKO ZGB- Pfaffinger, Art. 1 N.7; Heinrich Honsell, Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch I Art. 1–456 ZGB (Geiser/Fountoulakised.), Helbing Lichtenhahn, Basel 2022, Art. 1 N. 31; Sibylle Hofer / Stephanie Hrubesch-Millauer/Vito Roberto, Einleitungsartikel und Personenrecht, Staempfli, Bern 2011, N. 02.122. 43 Bir görüşe göre, bazı sözleşmelerde bu olanağın açıkça tanınmış olması, sadece ilgili sözleşmeler bakımından haklı nedenle feshi gerektirecek olgularla daha sık karşılaşılabileceği düşüncesiyle açıklanabilir ve bu kurumun varlığına kanunun olanak tanıdığına bir delil teşkil eder. Demirsatan, s. 264-265. 44 İsiviçre Federal Mahkemesi’nin kanunda haklı sebeple feshi düzenlenmemiş olan sürekli borç ilişkisi içeren sözleşmelerin haklı sebeple feshini kabul ettiği örnek kararlar için bkz. (tek satıcılık sözleşmesi için) BGE 99 II 308; (lisans sözleşmesi için) BGE 96 II 154; BGE 92 II 299. Detaylı bilgi için ayrıca bkz. Altınok Ormancı, s. 108 vd. 45 Bkz. Yarg. 3. HD., 17.10.2000, 2000/8689 E., 2000/9920 K.: “Taraflar karşılıklı olarak uygun bir anlaşma havası içinde borç ilişkisini sürdürmek durumundadırlar. Bu sıkı güven ilişkisi taraflardan birinin davranışı yüzünden çökerse, diğer taraftan artık borç ilişkisini sürdürmesi beklenemez. O halde taraflar arasında iyi bir anlaşmayı gerektiren uzun süreli bir hukuksal ilişkide, bir haklı sebebin ortaya çıkması halinde her vakit (ilişkiyi sona erdirme) mümkün olmalıdır. (…) Her türlü
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1