Türkiye Barolar Birliği Dergisi 176.Sayı

250 Blokzinciri Uyuşmazlık Çözüm Yöntemlerinin Uygulanacak Hukuk Kurallarına Etkisi ve Lex Cryptografia İlişkisi Blokzincirine dayalı akıllı sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklarda ortaya çıkan dijital yetki sorunu, blokzinciri sistemine entegre uyuşmazlık çözüm yöntemleri oluşturularak giderilmeye çalışılmaktadır. Bu sayede hem yetkiye dair sorunlar aşılmaya hem de bu uyuşmazlıkların hangi kurallarla çözüleceği öngörülmeye çalışılmaktadır. II. AKILLI SÖZLEŞMELERDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARIN BLOKZINCIRI UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERI ILE ÇÖZÜLMESI Blokzincirinde kurulan akıllı sözleşmelerde edimlerin otomatik olarak icra edilmesi nedeniyle uyuşmazlık çıkmayacağı düşünülmektedir. Bu doğrultuda akıllı sözleşmeyi kodlayanların olası her uyuşmazlığı dikkate alarak gerekli kodlamaları akıllı sözleşmeye yerleştirdiğine inanılır.40 Her ne kadar icrayı garanti altına alarak etkinliğin artırılacağı ifade edilse de sistemin uyuşmazlık yaratma kapasitesinin, uyuşmazlıkları çözme kapasitesini aştığı söylenmektedir.41 Özellikle kodlama ve içerik ile ilgili birtakım uyuşmazlıkların sistem özelinde kaçınılmaz olduğu belirtilmekte olup,42 farklı aşamalarda farklı meselelere dair uyuşmazlıkların çıkabileceği öngörülmektedir. Örneğin blokzincirine kodlanan ticari bilgiler kapsamında da uyuşmazlıkların çıkabilmesi muhtemeldir; ya da sahte veriyle kodların manipüle edilmesi43 sonucu tarafların gerçek iradelerinin akıllı sözleşmeye yansıtılmaması olasıdır. Kodlamadan kaynaklı sorunların da çıkabilmesi,44 tarafların akıllı sözleşmeleri kodlayanlara karşı dava açabilmelerini gerektirmektedir. 40 Vos, S. Jeffrey, “Law Tech Smart Contracts and Artificial Intellegence”, Bundesministerium Der Justiz Und Für Verbraucherschutz Ministry of Justice, Berlin Tuesday 14th May 2019, chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.judiciary.uk/wp-content/uploads/2019/05/CHCspeech-LawTech-Smart-Contracts-and-Artificial-Intelligence.pdf (Erişim Tarihi: 12.09.2023) 41 Katsh, Ethan/ Rabinovich-Einy, Orna, Digital Justice, Technology and The Internet of Disputes, Oxford University Press, Introduction, 2017. 42 Schmitz/ Rule, s. 104. 43 Manipülasyonlar çoğunlukla bilgisayar korsanları (hacker) tarafından yapılmaktadır: Schmitz/Rule, s. 104. 44 Zaslowsky, David, What to Expect When Litigating Smart Contract Disputes, LAW360, https://www.law360.com/articles/1028009/what-to-expect-whenlitigating-smart-contract-disputes(Erişim Tarihi: 05.09.2023).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1