254 Blokzinciri Uyuşmazlık Çözüm Yöntemlerinin Uygulanacak Hukuk Kurallarına Etkisi ve Lex Cryptografia İlişkisi çözüme ulaşılması60 ve yetkili mahkemenin belirlenmesine duyulan bir noktaya kadar ortadan kaldırılması mümkün olacaktır. Blokzinciri uyuşmazlık çözüm yöntemlerini kendi içinde çevrimiçi tahkim (online arbitration), kitle-kaynaklı uyuşmazlık çözümleri (crowdsourced online dispute resolution) ve yapay zekâ destekli çözümler (AI-powered resolutions) olarak gruplandırılmak mümkündür. Her farklı grup altında hizmet veren start-up platformları bulunmaktadır.61 A. Çevrimiçi Tahkim Sözleşmelerde taraflar herhangi bir uyuşmazlığın tam ve nihai çözümünü sağlamak için genel olarak diğer alternatif uyuşmazlık çözüm yollarını tercih edebilirler. Bu yöntemlerinin en sık rastlanılanı tahkimdir. Tahkim, “kanunun tahkim yoluyla çözülmesine izin verdiği konular kapsamında olmak koşuluyla, taraflar arasında doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlıkların mahkeme yerine, hakem adı verilen kimseler aracılığı ile kesin ve bağlayıcı olarak çözümlenmesi konusunda tarafların anlaşmaları”62 olarak tanımlanmaktadır. Tahkim yargılaması, kural olarak kamuya açık olarak yapılan mahkeme yargılamalarının aksine, kural olarak kamuya kapalı yapılır ve verilen karar, çok sayıda ülkede New York Konvansiyonu63 uyarınca icra edilebilir. Bu nedenle tahkim, özellikle yabancı mahkeme kararlarının icrasına dair kararın alınmasının güç olduğu ülkeler için 60 Guillaume /Riva, s. 596. 61 Bu halde, tarafların teknik olarak akıllı sözleşmenin imkân vermesi halinde “İş bu akıllı sözleşmeden kaynaklanan veya bu sözleşmeyle ilgili olan ya da bu sözleşmenin ihlali, feshi veya geçersizliğine ilişkin her türlü uyuşmazlık çevrimiçi uyuşmazlık çözümü hizmeti veren… tarafından çözülecektir” (KAYA, s. 497.) veya daha spesifik ismiyle “blokzinciri uyuşmazlık çözümü hizmeti veren …. tarafından çözülecektir” ifadesiyle bir platforma atıf yapmaları uygun olabilecektir. (Taraflar arasında akdedilmiş olan en az bir akıllı sözleşmede blokzinciri çözüm yönteminin seçildiğine dair ibarenin olması gerektiği ve bu seçimin taraf iradesine tabi bir seçim olduğu ve bu seçimin bir yetki anlaması olarak değerlendirildiğine dair bkz. Guillaume /Riva, s. 609. Yazar “opt-in” ifadesini de önermektedir.) 62 Ansay, Sabri Şakir: Hukuk Yargılama Usulleri, 6. Bası, Ankara 1960, s. 404 (Akıncı Ziya: Milletlerarası Tahkim, 5. Bası, İstanbul 2020, s. 1’den naklen). 63 1958 Tarihli Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcrası Hakkındaki New York Konvansiyonu (1958- Convention on the Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards- the “New York” Convention), https://www.newyorkconvention.org/new+york+convention+texts (Erişim Tarihi: 05.09. 2023).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1