273 TBB Dergisi 2025 (176) Elçin AKTAN Herhangi bir ekonomik veya sosyal faaliyete ilişkin karar alınması gerektiğinde MÖK’e bir teklif sunulur ve bu teklif topluluk tarafından kabul veya reddedilir. Bu sistemle, bir yandan katılımcıların faydalı davranışları kripto varlıklarla ödüllendirilirken, bir yandan da sistemdeki güvenilmez katılımcıların bir araya gelip zarar veren eylemlere yönelik karar almaları riski üstlenilir.167 Kurulan dijital şirket benzeri varlıklarla işlem maliyetleri azalmakta, iç kontroller gelişmekte ve kuruluşun şeffaflığı artırılmaktadır.168 İlk MÖK girişiminin hacker saldırısı sonucu çatallanmayla ve Ethereum blokzincirinin bir üst sürümü oluşmuş, sonrasında devlet mahkemelerinin MÖK üzerinde yetkisi tespit edilemediğinden sistemin güvenli hale getirilmesinin bir parçası olarak sistem özelinde anlaşmazlık çözüm yollarının kurulması gerektiği fikri oluşmuştur.169 Yukarıda ifade edilen blokzinciri teknolojisine entegre edilen blokzinciri uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden bazıları da, örneğin Aragon Court ve Kleros, MÖK üzerine kuruludur. MÖKler için önem arz eden bir nokta, kuruluşta yasal bir çerçeveden yararlanıp yararlanmadıklarıdır. Herhangi bir yasadan yararlanmayan MÖKlerde hukukî kişilikten bahsedilemeyeceğinden sınırlı sorumluluk gibi yasal güvencelerden de yararlanılamayacaktır. Bu nedenle gerek katılımcılarla gerekse de üçüncü kişilerle MÖKlerin kurdukları hukuki ilişkiler belirsiz olacaktır.170 Bu noktada vasıflandırma belirsiz olduğundan171 ve henüz MÖKlere dair bir bağama kuralı veya yetki kuralı öngörülmediğinden172 bu uyuşmazlıkların 167 Guillaume/Riva, s. 554. 168 The LAO, “The LAO: A For-Profit, Limited Liability Autonomous Organization”, Medium, 3 Eylül 2019, https://medium.com/openlawofficial/the-lao-a-forprofit-limited-liability-autonomous-organization-9eae89c9669c (Erişim Tarihi: 18.01.2024). 169 İlk MÖK’ün kuruluşu ve hacklenmesi hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Guillaume/Riva, s.554-555. 170 Guillaume/ Riva, s. 556. 171 Bu noktada MÖKlerin kuruluş amacının üçüncü kişilerle ekonomik ve sosyal faaliyetlerde bulunulması olduğundan yola çıkılarak bu yapıların şirket statüsünde olup olmayacağı, bu statüde olup olmadıklarının tespitinde hangi hukukun uygulanması gerektiği gibi çok temel sorunlar bulunmaktadır. Guillaume/Riva, s. 557-558. 172 Guillaume/Riva, s. 567.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1