Türkiye Barolar Birliği Dergisi 176.Sayı

292 Teminat Mektuplarında Sahtelik İddialarının Değerlendirilmesi şartları, banka ile teminat mektubu talebinde bulunan lehtar arasında görüşülmektedir. Lehine teminat mektubu verilmesi için bankasına müracaat eden lehtar, temel ilişkide temin etmeyi taahhüt ettiği şartlara uygun teminat mektubu arayışına girecektir. Farklı ifade ile teminat mektubu verilmesi için talepte bulunan taraf (lehtar), kural olarak, temel ilişkinin alacaklısı ile yaptığı sözleşmede tespit edilen şartlara uygun teminat mektubu temin edecektir. Bu yapı sebebi ile teminat mektubunun şartları, görünürde, teminat mektubu talebinde bulunan taraf (lehtar) ile banka arasında görüşülmesine rağmen, gerçekte temel ilişkinin tarafları arasında kararlaştırılmaktadır demek yanlış olmayacaktır. Bu sebeple lehtar, temel ilişkide muhatap ile tespit ettikleri şartlara uygun teminat mektubu vermesi için kendi bankasına müracaat edecektir. Banka ile lehtar teminat mektubu temin etme sözleşmesi olarak da nitelendirilen karşılık ilişkisinin şartlarında anlaşabildikleri takdirde, muhatap olarak nitelendirilen üçüncü kişi ile dar ve teknik anlamda teminat mektubu sözleşmesi yapma borcunu üstlenmektedir. Lehtar ile yapılan sözleşmeye istinaden bankanın üstlenmiş olduğu teminat mektubu sözleşmesi yapma borcunun hukukî niteliği hususunda karşılaştırmalı hukukta ve Türk hukukunda biri eser diğeri vekalet sözleşmesi olmak üzere iki farklı görüş bulunmaktadır.10 Banka ile lehtar arasındaki teminat mektubu temin etme sözleşmesi ya da karşılık ilişkisinin hukukî niteliği hususunda hangi görüş kabul edilirse edilsin, sözleşmenin kurulabilmesi için taraf iradelerinin uyuşması haricinde kanunlarda kabul edilen ek şart bulunmamaktadır.11 Başka bir deyişle, her iki sözleşme de rızaî sözleşmelerden olduğu için, lehtar ile banka arasında iradelerin uyuşması sözleşmenin kuruluşu için yeterlidir. Vekalet sözleşmesi olarak kabul edilen karşılık ilişkisinde, bankanın en önemli yükümü, teminat mektubu temin etme sözleşmesinde tespit edilen şartlara uygun olarak muhatap ile dar ve teknik anlamda 10 Bkz. Friedrich Graf von Westphalen, Die Bankgarantie im internationalen Handelsverkehr, (Heraus. Graf von Westphalen, Friedrich/Zochling-Jud, Brigitta), 4. Aufl. Frankfurt am.2014, s.335-343; Claussen, s.198; Doğan, s. 117 vd.; Tekinalp, s.519. 11 Tandoğan, s.22 vd-194 vd.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1