310 Teminat Mektuplarında Sahtelik İddialarının Değerlendirilmesi Yargıtay’ın 1960’lı yıllardan55 itibaren verdiği kararlarında, teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliğinde olmadığı kabul edilmektedir. Mevzuatımızda garanti sözleşmeleri ya da teminat mektuplarının şekli hususunda herhangi bir düzenleme de bulunmamaktadır. Dolayısıyla sözleşmelerin şekline ilişkin genel kural, şekil serbestisi, dar ve teknik anlamdaki teminat mektubu sözleşmeleri bakımından da uygulama alanı bulacaktır (TMK m. 12/1).56 Garanti sözleşmesi ya da teminat mektubunun yazılı olması sadece ispat hukuku bakımından özellik arz edecek, sözleşmenin kurulması ve geçerliliğine etkisi olmayacaktır.57 Banka ile muhatap arasındaki dar ve teknik anlamdaki teminat mektubu sözleşmesinin kuruluşu bakımından önemli olan, bankanın sözleşme yapma iradesinin, yani önerinin muhataba ulaşması ve muhatabın da bankadan teyit alarak58 kabul iradesini “açıkça”59 beyan etmiş olmasıdır. Yukarıda da ifade edildiği gibi, banka ile muhatap arasındaki dar ve teknik anlamdaki teminat mektubu ilişkisine sözleşme denilmesinin sebebi, taraflar arasındaki irade uyuşumuna ihtiyaç duyulmasından başka bir anlam ifade etmemektedir. Bu aşamadan sonra, muhataba ulaşan önerinin bankanın hazırladığı orijinal metin ya da mekanik araçlarla çoğaltılmış metin olması nazara alınadairenin önüne tekrar gelmiştir. Daire “ilk kararında bankanın teyidi sebebiyle taraflar arasında bir garanti akdi oluştuğu görüşü benimsenmiş ise de daha sonra benzer davalarda da bu görüşten vazgeçilerek bankaya teminat mektubunun aslı ibraz edilmeden sadece mektup tarihi ve miktarı belirtilerek başvurma neticesi bankanın bu nitelikteki bir mektubun verildiğine ilişkin cevabına mektubun teyidi niteliğinde olmadığı” yönünde hüküm kurmuştur. 11. HD, 3.5.1993 T. ve E. 1992/1956-K. 1993/3128. Bkz. Doğan, s.163 vd. 55 İİD 25.06.1960 T. ve E. 1960/427-K.1960/4542 Sayılı kararda, “ister kefaletname ister garanti akdi olarak tanzim edilmiş olsun, teminat mektupları hiçbir hâlde kıymetli evraktan madut değildir. Kıymetli evrak bir hakkı temsil eden, içinde bir hakkın mündemiç bulunduğu senetlerdir. Teminat mektubu ise bir hakkı temsil etmeyip, bir taahhüdü muhtevidir. Ancak, mevzu şartın tahakkuku hâlindedir ki tazminat ödeme veya borcu ifa etme mükellefiyetini doğurur”. Reisoğlu, s.165. Aynı yöndeki kararlar; 11. HD, 21.05.2013 T. ve E.2012/12067-K.1013/10495; 11. HD, 12.04.2021 T ve E.2020/5317-K.2021/3560. 56 Sözleşmelerin şekil kuralları için bkz. Nomer, s.123 vd.; Oğuzman/Öz, s.146 vd. 57 Kısa süre öncesine kadar bankalarca hazırlanan teminat mektubu önerileri ayırıcı özelliği olmayan, renkli fotokopi ile dahi çoğaltılabilecek nitelikli sıradan kağıtlara yazılıp muhataplara gönderilmekteydi. 58 11.HD. 27.12.1990 T. ve E.1989/4046-K.1990/8459 59 Bazı Yargıtay kararlarında, bankadan teyit alınması, “zımnî kabul” olarak nitelendirilmiştir. Örnek, 11. HD, 27.12.1990 T. ve E. 1989/4046-K. 1990/8459.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1