326 Trafik Kazalarının Neden Olduğu Sürekli İş Görmezlik Hallerinde Tazminat Hesaplama Yöntemlerinin Karşılaştırılması hem “olasılık” hem de “faiz oranı” unsurları kullanılarak hesaplama yapılır. Bu dönem kişinin yaşına göre efor, aktif ve pasif dönem olarak ayrılabileceği gibi sadece aktif ve pasif ya da sadece pasif dönemden de oluşabilir. Uygulamada bu dönem “işleyecek/bilinmeyen dönem” olarak ifade edilir. Aktüeryal yöntemde hem kişilerin yaşam olasılıklarının hem de faiz unsurunun hesaba dahil edilmesini sağlayan yaşam tablolarına faiz yüklemesi ile elde edilen komütasyon fonksiyonları kullanılır. Komütasyon fonksiyonları yaşama ve ölüme bağlı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Sürekli iş göremezlik durumunda kaza tarihi sonrasında kişinin hayatına devam ediyor olması nedeniyle hesaplamalarda yaşayanların sayısına bağlı komütasyon fonksiyonları kullanılmaktadır. Bu fonksiyonlar; 7 Stokastik dönem; hesap tarihinden itibaren kişinin muhtemel yaşam sonuna kadar geçen süreyi ifade eder. Bu dönemde hem “olasılık” hem oranı” unsurları kullanılarak hesaplama yapılır. Bu dönem kişinin ya efor, aktif ve pasif dönem olarak ayrılabileceği gibi sadece aktif ve pa sadece pasif dönemden de oluşabilir. Uygulamada bu “işleyecek/bilinmeyen dönem” olarak ifade edilir. Aktüeryal yöntemde hem kişilerin yaşam olasılıklarının hem de faiz unsurunu dahil edilmesini sağlayan yaşam tablolarına faiz yüklemesi ile elde edilen kom fonksiyonları kullanılır. Komütasyon fonksiyonları yaşama ve ölüme bağlı olmak üz ayrılmaktadır. Sürekli iş göremezlik durumunda kaza tarihi sonrasında kişinin hayatın ediyor olması nedeniyle hesaplamalarda yaşayanların sayısına bağlı komütasyon fonk kullanılmaktadır. Bu fonksiyonlar; = ∙ = + + +⋯ = + + +⋯ = +2∙ +3∙ +⋯ şeklinde ifade edilir. Burada, lx, x yaşında hayatta olan kişi sayısını ifade ederken, v faktörünü ifade etmekte olup içinde faiz oranını (i) bulundurmaktadır. ( =(1+ ) ) şeklinde ifade edilir. Burada, lx, x yaşında hayatta olan kişi sayısını ifade ederken, v, iskonto faktörünü ifade etmekte olup içinde faiz oranını (i) bulundurmaktadır. 1. Teknik Faiz Aktüeryal teknik faiz oranı, davacının toplu halde aldığı tazminatı tükenmeden önce elde edebileceği getiri oranıdır.13 Teknik faiz oranı, genellikle geçmiş yıllara ilişkin veriler dikkate alınarak, yatırım araçlarındaki reel artışlar ile gelirdeki reel artışlar arasındaki farkların ortalaması dikkate alınarak hesaplanmaktadır. 13 Mustafa İsmail Kaya ve Funda Karaman, “Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2019/3292 E., 2021/1848 K. Sayılı Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Kapsamında Tazminat Hesaplamasında Kullanılan Yönteme İlişkin Kararının Değerlendirilmesi”, Karar İncelemeleri Dergisi, Haziran-Aralık 2022, C. 1, S. 1-2, s. 418. 7 stik dönem; kaza tarihinden itibaren hesap tarihine kadar geçen süreyi r. Bu dönemde “olasılıksal” bir durum söz konusu olmayıp aya esas tüm unsurlar belirlidir. Uygulamada bu dönem ilinen dönem” olarak ifade edilir. dönem; hesap tarihinden itibaren kişinin muhtemel yaşam süresinin dar geçen süreyi ifade eder. Bu dönemde hem “olasılık” hem de “faiz surları kullanılarak hesaplama yapılır. Bu dönem kişinin yaşına göre ve pasif dönem olarak ayrılabileceği gibi sadece aktif ve pasif ya da pasif dönemden de oluşabilir. Uygulamada bu dönem /bilinmeyen dönem” olarak ifade edilir. mde hem kişilerin yaşam olasılıklarının hem de faiz unsurunun hesaba an yaşam tablolarına faiz yüklemesi ile elde edilen komütasyon Komütasyon fonksiyonları yaşama ve ölüme bağlı olmak üzere ikiye göremezlik durumunda kaza tarihi sonrasında kişinin hayatına devam hesaplamalarda yaşayanların sayısına bağlı komütasyon fonksiyonları ksiyonlar; +⋯ +⋯ +⋯ ada, lx, x yaşında hayatta olan kişi sayısını ifade ederken, v, iskonto olup içinde faiz oranını (i) bulundurmaktadır. ( =(1+ ) )
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1