335 TBB Dergisi 2025 (176) Ali KÖSE - Seher TEZERGİL Aktüeryal yöntem ile yapılan hesaplamalarda progresif rant yöntemine göre daha düşük tazminat tutarlarına ulaşılmaktadır. Aktüeryal yöntem ile daha düşük tazminat tutarlarının oluşmasının ana sebeplerinden birisi de yaşam tablosundaki ölüm olasılığı parametresidir. Söz konusu ölüm olasılığı ekseninde belirlenen beklenen ömür süreleri gerek progresif rant yönteminde gerekse aktüeryal yöntemde dikkate alınmaktadır. Ancak aktüeryal yöntemde kullanılan irat katsayıları komütasyon fonksiyonları yardımıyla belirlenmiş olmaları nedeniyle bu yöntemde ölüm olasılıkları hem beklenen ömürde hem de irat katsayılarında mükerrer olarak hesaba katılmaktadır. Dolayısıyla bir kere kullanılması gereken ölüm olasılığı aktüeryal yöntemde iki kere çarpan olarak hesaba dahil edilmekte olup bu durum tazminat tutarlarının olması gereken tutardan daha düşük oluşmasına neden olmaktadır. Aktüeryal yöntemde bu hatalı yaklaşımın giderilebilmesi ve dolayısıyla da ölüm olasılığının bir kez hesaba dahil edilmesi için beklenen ömür sürelerini tablodaki son yaşa kadar dikkate alan ve Genel Şartlar eklerinde işaret edilen tam hayat anüitesi (äx) yaklaşımının benimsenmesi uygun olacaktır. Sonuç olarak yukarıda tartışılmış olan bulgulara istinaden, farklı gelir ve ekonomik durumlara bağlı olarak hangi yöntemin kullanılması gerektiğinin belirlenmesi tarafların zarar görmemesi açısından önem arz etmektedir. Dolayısıyla paydaşların bir araya gelerek ortak bir hesaplama metodolojisinin benimsenmesi tarafların mağduriyetini (düşük/yüksek tazminat, sebepsiz zenginleşme, mahkemelerde dosya yükünün artması, uzayan karar sürelerin doğurduğu mağduriyetler, sigorta sektörüne güvensizlik, yargı sürecinin beraberinde getirdiği ek maliyetler vb.) ortadan kaldıracağı düşünülmektedir. Kaynakça Kitaplar Özdemir Çağlar, Trafik kazaları ve bilirkişilik, Birinci Basamakta Adli Tıp, Editör: Sermet Koç/Muhammet Can, İstanbul Tabip Odası Yayınları, 2. Baskı, İstanbul 2011. Makaleler Kaya Mustafa İsmail/Karaman Funda, “Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2019/3292 E., 2021/1848 K. sayılı zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında tazminat hesaplamasında kullanılan yönteme ilişkin kararının değerlendirilmesi”, Karar İncelemeleri Dergisi, Haziran-Aralık 2022, C. 1, S. 1-2, s. 401-426.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1