28 Soykırım Sözleşmesinin Gazze’de Uygulanması Davasında Uluslararası Adalet Divanı’nın İlave İhtiyati Tedbir Kararı uygundur, zira davaya taraf devletler Divan’ın yargılama yetkisini ve bu bağlamda alacağı kararı peşinen kabul etmişlerdir. Anılan davalarda Divan’ın başvurucu devletlerin uluslararası komisyonların araştırma ve delil toplama taleplerine aldığı ihtiyati tedbirler arasında yer vermemesi özel şartlardan kaynaklanmaktadır. Myanmar olaylarında uluslararası basın-yayın organları olayların geçtiği yerlerde kayıt yapma ve haber toplama imkânına sahipti. Suriye’de ise, Divan kararında bir açıklık getirmemekle birlikte, çatışan grupların saha hâkimiyetleri değişken olduğundan güvenlik açısından uluslararası bir misyonun görev yapması uygun görülmemiştir. Her halükarda her olayın özel şartları ve uygulamadaki duruma göre verilen bu tür kararlar emsal teşkil etmeyeceğinden Divan’ın Gazze kararında böyle bir tedbir alması uygulamayla ilgili değindiğimiz zorluklar bir tarafa yetkisi dâhilinde bir tasarruftur ve soykırım iddialarının gerçekliğinin anlaşılması bakımından önemlidir.56 24 Mayıs kararında son husus İsrail’in rapor yükümlülüğü üzerinedir. İç Tüzüğe göre Divan “aldığı ihtiyati tedbirlerin uygulanmasıyla bağlantılı herhangi bir konuda taraflardan bilgi talep edebilir”.57 Divan şimdiye kadar birçok kararında taraflardan tedbirlere uyup uymadığı konusunda bilgilendirme yapmalarını istemiştir.58 Soykırım Sözleşmesi’nin uygulanması ve yorumuyla ilgili iki davada – Gambiya v. Myanmar ve Güney Afrika v. İsrail Davaları – verilen ihtiyati tedbir ka56 Bununla birlikte, Divan’ın geçmişte delil toplama veya olayların araştırılması için komisyonlar veya uzmanlar tayin ettiği örnekler çok azdır. Anna Riddell, “Evidence, Fact-Finding, and Experts” in Cesare P. R. Romano et all (Ed.), The Oxford Handbook of International Adjudication, Oxford University Press, 2014, s. 856-7. 57 İç Tüzük, madde 78. 58 Mesela bk. Avena and Other Mexican Nationals (Mexico v. United States of America), Provisional Measures, Order of 5 Fehruary 2003, I.C.J. Reports 2003, § 59/I, b; Request for Interpretation of the Judgment of 31 March 2004 in the Case concerning Avena and Other Mexican Nationals (Mexico v. United States of America) (Mexico v. United States of America), Provisional Measures, Order of 16 July 2008, I.C.J. Reports 2008, § 80/II, b; Application of the International Convention on the Elimination of all Forms of Racial Discrimination (Georgia v. Russian Federation), Provisional Measures, Order of 15 October 2008, I.C.J. Reports 2008, § 149/4, d; Certain Activities Carried Out by Nicaragua in the Border Area (Costa Rica v. Nicaragua), Provisional Measures, Order of 8 March 2011, I.C.J. Reports 2011, § 86/4; Request for Interpretation of the Judgment of 15 June 1962 in the Case concerning the Temple of Preah Vihear (Cambodia v. Thailand) (Cambodia v. Thailand), Provisional Measures, Order of 18 July 2011, I.C.J. Reports 2011, § 69/c.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1