53 TBB Dergisi 2025 (176) Uğur ARSLAN Suçüstü halindeki failin yakalanması için ne yargıç kararı ne de yetkili mercilerden alınması gereken bir emre ihtiyaç vardır. Nitekim 1982 Anayasası’nın 19’uncu maddesi suçüstü yakalamasında yargıç kararına gerek olmadığını ifade etmektedir.23 CMK’nın 91 inci maddesinin 1 ve 2’nci fıkralarına göre yakalan fail hakkında Cumhuriyet savcısı gözaltına alma kararı verirse bu kişinin en geç 24 saat içinde yakalama yerine en yakın sulh ceza yargıcı önüne çıkarılması icap etmektedir. Bunun için, somut olayda failin suç işlediğini düşündürecek emarelerin varlığı yeterli ve gereklidir. İlgili mevzuatta yakalama işlemi açısından, suçüstü halinde ortaya çıkabilecek iki ayrı durum varsayımsal olarak ortaya konmuştur. Bunlardan ilki; kişinin o anda suçu işliyor olması, bir başka deyişle, icra hareketleri devam eden bir suçun varlığı, ikinci durum ise; az evvel tamamlanmış bir suç nedeniyle izlenen, yakalanmazsa kaçma ihtimalî veya kimliğinin tespiti imkânı ortadan kalkacak olan failin söz konusu olduğu bir senaryodur. Ancak bu iki halden birisinin mevcudiyeti durumunda yapılan yakalama işlemi hukuken meşru bir işlem olarak kabul edilecektir. Faile suç işlerken rastlanılmasından kastedilenin, suç işlenirken veya suçun işlenmesinden hemen sonra veya suçun işlendiği yere yakın bir yerde yakalama işleminin gerçekleştirilmesi olduğu ifade edilmiştir.24 Böyle bir halde failin kaçma olasılığının olması ya da kimliğinin belirlenememesi gibi ilave koşullara kanun koyucu gerek görmemiştir.25 Failin izlenerek yakalanması durumunda ise önemli olan nokta izlemenin suçüstü durumuna dayanılarak yapılmış olması ve izlemenin kesintiye uğramamış olmasıdır.26 Hukuka uygun bir izleme işlemi olması için failin kaçma olasılığının bulunması veya kimliğini belirleme imkanının bulunmaması şeklinde formüle edilen koşulların mevcudiyeti aranmaktadır (CMK m. 90/1).27 Somut olayın özellikle23 “[…] Hâkim kararı olmadan yakalama, ancak suçüstü halinde veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde yapılır, bunun şartlarını kanun gösterir” 24 Çolak, s. 48. 25 Feridun Yenisey/Ayşe Nuhoğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara, 11. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2023, s. 311. 26 Öztürk ve diğerleri, s. 445. 27 “20.07.2014 tarihinde saat 11.30 sıralarında asayiş görevini ifa eden kolluk görevlilerinin, Gölbahçe Mahallesi, ... Caddesi, Küçükaba Mezarlığı yakınlarında, ken-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1