Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

MENFÎ TESPİT DAVALARINI ZORUNLU ARABULUCULUĞA DAHİL SAYMANIN GEREKSİZLİĞİ ÜZERİNE (İstanbul BAM Kararları Örneğinden Bir Bakış) NON-REQUIREMENT OF INCLUDING THE NEGATIVE DECLARATORY ACTIONS IN THE COMPULSORY MEDIATION (A View from Istanbul Circuit Courts of Appeal Precedent) Muhammet ÖZEKES * Pınar ÇİFTÇİ ** Özet: Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile birlik- te 2012 yılında ihtiyarî olarak kabul edilen arabuluculuk, daha sonra İş Mahkemeleri Kanunu ile Türk Ticaret Kanunu’na eklenen hükümlerle birlikte dava şartı adı altında “zorunlu arabuluculuk” şeklinde uygu- lamaya alanı bulmaya başlamıştır. Bu çerçevede şu anda iş uyuşmaz- lıklarıyla, ticarî uyuşmazlıkların önemli bir kısmı zorunlu arabuluculuk kapsamındadır ve bu iki alandaki zorunlu arabuluculuğun diğer alan- lara da yaygınlaştırılması konusunda yanlışı artıran bir eğilim söz ko- nusudur. Bu eğilim içerisinde özellikle menfî tespit davası hakkında birtakım hatalı ve birbiri ile çelişkili içtihatlar verilmektedir. Zorunlu arabuluculuk kapsamında kabul edilmemesi gereken bu dava, hatalı içtihatlarla hukukî güvenliği zedeler hale gelmiştir. Biz de bu çalış- mada İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nin konuyla içtihatlarını ele alarak sorunu inceleyeceğiz. Anahtar Kelimeler: Arabuluculuk, Dava Şartı, Menfî Tespit Da- vası, İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri, Hukukî Güvenlik Abstract: Mediation which was accepted as voluntary in 2012 along with the Mediation in Legal Disputes Law, then started to find a field of practice as a “mandatory mediation” under the name of cause of action added to the Turkish Commercial Code and the La- bor Courts Law. In this context, a significant part of the commercial disputes are currently within the scope of mandatory mediation. There is a tendency to spread compulsory mediation from these two * Prof. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukuku Anabilim dalı, [email protected] , ORCID: 0000-0001-9689-1693, Ma- kalenin Gönderim Tarihi: 10.04.2020, Kabul Tarihi: 10.04.2020 ** Dr. Öğr. Üyesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Medenî Usûl ve İcra- İflâs Hukuku Anabilim Dalı, [email protected] , ORCID: 0000-0001-9012-9673