Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

115 TBB Dergisi 2020 (148) Muhammet ÖZEKES / Pınar ÇİFTÇİ kemesi 26 menfî tespit davalarında zorunlu arabuluculuğu dava şartı olarak kabul etmektedir. 3. Menfî Tespit Davasını Zorunlu Arabuluculuk Kapsamında Kabul Etmeyen İstanbul BAM Kararları Yukarıdaki içtihatların aksine İstanbul BAM’ın bazı Daireleri de menfî tespit davalarını zorunlu arabuluculuk kapsamında değerlen- dirmemekte, menfî tespit davası açılması için önce arabulucuya baş- vurulmasının doğru olmadığını belirtmektedirler. Bu konuda bir örnek olarak İstanbul 17. Bölge Adliye Mahkemesi’nin 27 şu kararı ve benzer kararları gösterilebilir: “... Görüldüğü üzere, 6102 sayılı TTK’ya eklenen 5/A maddesin- de, Kanun’un 4. maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri olan ti- cari davalarda arabuluculuk, dava şartı olarak belirlenmiştir. Anılan maddenin gerekçesinde, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4’üncü maddesinde belirtilen davalardan, konusu bir miktar paranın öden- mesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu getirilerek bu uyuşmazlıkların temelinden, çok daha kısa süre içinde, daha az masrafla ve tarafların iradelerine uygun bir şekilde çözülmesinin amaçlandığı belirtilmiştir. Madde metninde ‘...konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında...’ denilmek suretiyle, talep sonucu eda istemi niteliğinde olan, alacak ve tazminatın ödenmesine ilişkin ticari davalarda, davadan önce arabulucuya başvurulmuş olmasının dava şartı olarak belirlendiği anlaşılmaktadır. Tespit davaları ise, bir hakkın veya hukukî ilişkinin var olup olmadığının tespitine ilişkin davalardır. Menfî tespit davaları ile davacı, borçlu olmadığının tespitini talep et- mektedir. Menfî tespit davalarında borçlu olunmadığının tespiti isten- diğine ve alacak ya da tazminat ödenmesi istenemeyeceğine göre, bu tür davalardan önce arabulucuya başvurma şartı aranması, Kanun’un açık ifadesine aykırı olacaktır. Diğer taraftan alacaklının arabuluculu- ğa başvurma zorunluluğu olmadan takip başlatması mümkün iken, borçlunun açtığı menfî tespit davasında arabuluculuğa başvurulma- 26 Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi, 13.03.2020, 224/334 (UYAP). 27 İstanbul 17. BAM, 27.02.2020, 2019-2227/594 (UYAP).