Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

169 TBB Dergisi 2020 (148) İbrahim ERMENEK/ Betül AZAKLI ARSLAN davasının ve arabuluculuk sürecinin tarafı olmadığından, sürecin giz- liliği nedeni ile anlaşmanın içeriğini ve kapsamını öğrenemeyecektir. Benzer sorunlar tasarrufun iptali davaları bakımından da geçerlidir. b) Tasarrufun İptali ve İstihkak Davası İle Birlikte Açılabilen Yan Davadan Kaynaklı Spesifik Sorunlar Tasarrufun iptali davaları ve istihkak davalarının hem amacı hem korudukları menfaat dengesi hem de bir ticari dava olmadıkları yö- nündeki ağırlıklı görüş dikkate alındığında bu davaların arabulucuya başvuru zorunluluğuna tabi olmadıklarına yukarıda işaret etmiştir. 71 Ancak arabulucuya başvuru zorunluluğu bakımından bu davlarla il- gili olacak esas sorun, İcra ve İflâs Kanunu’nun madde 283/III hükmü çerçevesinde tasarrufun iptali davası ile birlikte üçüncü kişi tarafın- dan borçluya karşı açılabilen yan davadan 72 kaynaklanmaktadır. Yan dava ile üçüncü kişi aynı dava içerisinde borçludan, tasarrufun iptal edilmesi halinde uğrayabileceği zararların tazminini talep etmektedir. Diğer taraftan üçüncü kişinin İcra ve İflâs Kanunu madde 97/XVII hü- kümleri çerçevesinde alacaklıya karşı açtığı istihkak davasında, ala- caklı da aynı mahkemede (icra mahkemesinde) bir karşı dava olarak tasarrufun iptali davası açabilmektedir. Tasarrufun iptali davası açıl- ması halinde, üçüncü kişi de bir yan dava şeklinde aynı mahkemede ve aynı dava dosyası içerisinde tasarrufun iptali halinde uğrayacağı zararın giderilmesi için borçluya karşı tazminat talebinde bulunabilir (İİK m. 283/III). Bu ihtimal gerçekleştiğinde, icra mahkemesinde aynı dosya içerisinde üçüncü kişinin alacaklıya (ve borçluya) karşı açtığı istihkak davası, alacaklının borçlu ve üçüncü kişiye karşı birlikte açtığı tasarrufun iptali davası ve üçüncü kişinin borçluya karşı açmış olduğu tazminat davası hep birlikte görülmek durumundadır. 71 Bkz.: yuk., C. IV/3-a. 72 Yan dava terimi Türk hukukunda pek yaygın olarak kullanılmamakla birlikte, Amerikan hukukunda aynı dava içerisinde dava arkadaşlarının birbirlerine yö- nelttikleri talepler yan dava (crossclaim) olarak nitelendirilmektedir. Yan davalar- da, asıl davaya konu edilen işlem ile dava konuları arasındaki ilişkinin aynı vakıa ya da işlemden kaynaklanmış olması ya da dava konusu şey üzerinde bir hak iddia edilmesi gibi bir ilişki aranmaktadır. Detaylı bilgi için bkz.: Ermenek-Bir- leştirme, s. 66. Bu açıdan üçüncü kişinin, tasarrufun iptali davasına konu işlemin iptali nedeni ile malvarlığında hasıl olacak eksikliğin giderilmesi için, asıl dava olan tasarrufun iptali davası içerisinde ileri sürdüğü talep (İİK m. 283/III) tipik bir yan dava teşkil etmektedir Ermenek-Birleştirme, s. 64, dn. 145.