Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

184 İcra ve İflâs Hukuku Açısından Ticarî Davalarda Arabulucuya Başvuru Zorunluluğu (TTK m. 5/A) gözetiminde alacaklılara sunduğu teklif, alacaklılar tarafından müza- kere edilerek kabul edilmiş ve mahkemece de tasdik edilmiştir. Buna rağmen borçlu tasdik edilen konkordato projesinin hükümlerini yeri- ne getirmemiştir. Konkordatonun feshini talep eden davacı ister kısmen feshi ister- se tamamen feshi talep etmiş olsun, talebi her halde bir inşaî sonuca yöneliktir. Davacının talebinin kabulü halinde verilen karar da inşaî niteliktedir. Bu kararla, kısmen fesih halinde davacı alacaklı (İİK m. 308/e), tamamen fesih halinde ise alacaklıların tamamı (İİK m. 308/f) konkordato hükümleri ile bağlı olmaktan kurtulur. Esasen bu dava- larda alacaklı hukuki yararı bulunmadığı için eda talebinde de bulu- namaz. Zira konkordatonun feshi halinde alacaklı (ya da alacaklılar), mahkemenin daha önceki konkordatonun tasdiki kararına dayanarak ilâmlı icra takibi yapabilmektedir. 109 Diğer taraftan, taraflar arasında belirli bir miktar para alacağının ödenmesi gerekip gerekmediği hu- susunda da bir uyuşmazlık yoktur. Bu davaların konusunu, konkor- datonun feshi nedenlerinden birisinin gerçekleşip gerçekleşmediğinin tespiti ve bu tespite bağlı olarak konkordatonun kısmen veya tama- men feshi talebi oluşturur. İşaret ettiğimiz gerekçelerle, Türk Ticaret Kanunu madde 5/A ister uyuşmazlık konusu üzerinden ister dava ko- nusu üzerinden yorumlansın, konkordatonun feshi talepleri her halde arabulucuya başvuru zorunluluğuna tabi olmamalıdır. Konkordatonun tamamen feshinin talep edildiği hallerde ara- bulucuya başvuru zorunluluğunu, bu davalarla korunmak istenilen menfaat dengesi ve konkordatonun amacı bakımından da değerlen- dirmek gerekir. Bu kapsamda öncelikle, dürüstlük kurallarına aykırı şekilde tasdik ettirilmiş bir konkordatonun bir tek alacaklının talebi ile dahi tamamen feshi imkânı getirilerek, 110 hem alacaklılar arasındaki eşitliğin korunmasının hem de alacaklılar ile borçlu arasında bozulan 109 Altay/Eskiocak, s. 67, 199; “İİK’nın 38’nci maddesi gereğince mahkeme huzurun- da yapılan sulhler ve kabullerin ilamların icrası yolu ile takibinin mümkün bu- lunmasına ve konkordato hakimin tasdikine bağlı resmi bir sulh akdi niteliğinde olup, kabul etmiş olsun olmasın, konkordato mehlinden evvel doğan bütün ala- caklılar hakkında mecburi olması hasebiyle konkordato projesine giren bu alacak hakkında ilamların icrasına mahsus yolla takip yapılmasında yasaya aykırı bir cihet bulunmamasına..”, Yarg. İİD , 6.04.1976, 1196/4211, bkz.: Altay/Eskiocak, s.1081. 110 Altay/Eskiocak, s. 360.