Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

198 Covid-19 Salgını Sebebiyle İcra Takiplerine İlişkin Düzenlemelerin Değerlendirilmesi GİRİŞ Yargı süreçlerinde olduğu gibi icra ve iflas takiplerinde de gerçek- leşecek olan işlemlerin çabuk şekilde yapılması için kanun koyucu belli süreler koymuştur. Kural olarak taraflar ve icra organları kendi yapa- cakları işlemleri bu süreler içerisinde gerçekleştirmek zorundadırlar. Ancak kanun koyucu bazı hallerde kamu düzeninin veya borçluların korunması gibi sebeplerle sürelerin işlemesinin durdurulabileceğini ve işlemlerin gerçekleştirilmeyeceğini düzenleme altına almıştır. Bu haller, İcra İflas Kanunun 3. babının 3. kısmında m. 51-56 arasında dü- zenlenen “Tatil ve Talik” halleri ile Kanun’un 15. babında düzenlenen “Fevkalade Hallerde Mühlet ve Tatil” durumlarıdır. Salgın hastalık, umumi bir musibet veya harp hali gibi olağanüstü hallerde hem kamu düzeninin hem de borçluların korunması amacıyla sürelerin durdu- rulması ve borçlulara yeniden süre verilmesi kökeni Roma Hukuku- na kadar dayanan bir uygulamadır. 1 Mehaz İsviçre hukukunda da 1930’larda ekonomik buhran, 1940’lı yıllarda savaş, 1993 yılında Brig kasabası sel felaketi, son olarak da COVİD-19 salgını gibi sebeplerle defalarca başvurulan fevkalade hal nedeniyle mühlet ve tatil uygula- masına ülkemizde COVİD-19 salgını dışında hiç başvurulması gere- ği duyulmamıştır. Bunun nedenlerinden biri de bazı özel kanunlarda kamu alacakları, çiftçiler açısından koruyucu özel düzenlemelerin yer almasıdır. Çalışmamızda öncelikle 2020 Mart ayından itibaren ülkemizde etkisini gösteren salgına karşı en önemli yasal tedbirlerden biri olan İcra ve İflas Takiplerinin Durdurulması Hakkında Cumhurbaşkanlığı kararı ve devamında düzenlenen 7226 sayılı Kanun’un geçici madde- leri ele alınacak, bu düzenlemelerin icra hukuku mevzuatındaki yasal dayanağı İİK m. 330 hükmü incelenecek, bu arada salgına yönelik ted- birler kapsamında yürürlüğe giren Kanunlar, Genelgeler ve Bakanlık Görüşleri şeklindeki yasal tedbirlerin kronolojik olarak icra ve iflas ta- kiplerine, konkordato süreçlerine, ihtiyati haciz, ihtiyati tedbir ve delil tespiti kurumlara etkileri ve sonuçları üzerinde durulacaktır. 1 Hans Fritzsche, Schuldbetreibung und Konkurs nach Schweizerischen Recht. 2. Auflage, B. II, Zürich-1968, s. 366.