Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

375 TBB Dergisi 2020 (148) M. H. Mustafa BEKTAŞ / Talip ALAN Güvenlik Konseyi, Genel Kurul ve son olarak Divan’a taşınmıştır. Güvenlik Konseyi’nden ABD vetosu nedeniyle karar çıkmaması ve Genel Kurul kararının ABD’yi taşıma kararından vazgeçirememesi göz önüne alındığında, Divan’ın uyuşmazlık hakkında Filistin lehi- ne alacağı her türlü kararın da ABD’nin direnciyle karşılaşması kuv- vetle muhtemeldir. Bu nedenle, Filistin açısından somut bir fayda elde edilemeyeceği de düşünülebilir. Bu fikir ABD’nin büyükelçilik adımından geri dönmeyeceği açısından haklı olabilir. Ancak, politik kazanımları veya kayıpları bir kenara bırakacak olursak, büyük olası- lıkla Filistin bu süreçten çok daha güçlü bir uluslararası hukuk aktö- rü/kişisi/öznesi olarak çıkacaktır. Zira artık topraklarında yaşanan uluslararası hukuk uyuşmazlıklarını başka aktörler üzerinden değil doğrudan kendisi bir devlet olarak uluslararası yargı mercilerine ta- şımaktadır. Bu hususu biraz daha açacak olursak, yukarıda da anıldığı üzere Divan’ın Filistin’in başvurusunda usule ve esasa ilişkin takip edebi- leceği bazı yollar var. Bu noktada, iki husus Filistin için uluslararası hukuk açısından önemli sonuçları ihtiva etmektedir. Bunlardan ilki usule ilişkindir. Yetki ve kabul edilebilirlik yönü açısından önem- li olan nokta, Divan’ın yalnızca devletlere açık olması hasebiyle Filistin’in statüsünü nasıl takdir edeceğidir. Divan’ın Filistin’i bir devlet olarak kabul etmediği durumda, davanın usulden reddine ka- rar verecektir. Böyle bir sonuç hem Filistin’in hem de Divan’ın ulus- lararası sistemdeki konumlarını zayıflatıcı etki doğuracaktır. Ancak, Filistin’in devlet olma statüsü hakkında Divan’a sunmuş olduğu yu- karıda değinilen hukuki argümanlar, Divan’ın bu yönde menfi bir karar vermesini hukuken zorlaştırmaktadır. Buna binaen, Divan’ın da Filistin’in devlet olduğu yönündeki kabule göre hareket etmesi güçlü bir ihtimaldir. Bu durum, Filistin açısından, uluslararası hu- kuktaki statüsünün bir başka yargı organı tarafından teyit edilmesi ve güçlenmesi demek olacaktır. Diğer önemli olan husus ise esasa ilişkindir. Kanımızca Divan’ın Monetray Gold Principle nedeniyle usulden reddetmesi muhtemel ise de eğer Divan bu gerekçeyle veya yukarıda anılan hukuki yararın bulunup bulunmadığı gerekçesiyle de davayı usulden reddetmezse