Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

408 Menfi Tespit Davalarında “Takibin Durdurulması” İçin Borçlu Tarafından Yatırılan ... rin değiştirilmesi veya kaldırılması” kenar başlığını taşıyan HMK m. 396/ (1)’de yer alan “Durum ve koşulların değiştiği sabit olursa, talep üzerine ihti- yati tedbirin değiştirilmesine veya kaldırılmasına teminat aranmaksızın karar verilebilir” şeklindeki hüküm genel bir hüküm olup, “ihtiyati tedbir” konusunu -yatırılması gereken teminat miktarını ve bunun sonuçla- rını- özel olarak düzenleyen İİK m. 72’nin uygulandığı menfi tespit davalarında da uygulanmaz. İİK m. 72’de, menfi tespit davasının icra takibinden önce veya icra takibinden sonra açılmış olmasına göre gös- terilmesi gereken teminat miktarı özel olarak düzenlenmiştir. Bu da- valarda icra takibinin durdurulması sonucunu doğuran, borçlunun gösterdiği teminat, menfi tespit davasına bakan mahkemece HMK m. 396 uygulanarak borçlunun talebi üzerine kaldırılamaz veya değişti- rilemez. Yüksek mahkeme de, çok yeni tarihli bu konuya ilişkin bir kararında; 57 “ … Menfi tespit davasının görüldüğü … asliye hukuk mahkemesinin 20../.. esas sayılı dosyasından, takip dosyasına gönderilen 11.02.2015 tarihli müzekkere ile ‘teminatın kendilerine iadesine’ karar verilmesine karşılık, icra müdürlüğünün mahkeme kararına uymayarak ‘teminatın alacaklıya ödenme- sine’ karar verildiğinden, ‘icra müdürlüğü kararının kaldırılmasını’ istemiş mahkemece şikayetin reddine karar verilmiştir. İİK. 72. maddesinin 4/5 fıkraları uyarınca borçlunun menfi tes- pit davası kapsamında takip dosyasına yatırmış olduğu 286.863,73 TL üzerindeki tedbir kalacağı için, bu miktarın alacaklıya ödenmesinde yasaya uymayan bir yön yoktur.” şeklinde içtihatta bulunmuştur. B) Borçlu tarafça açılan menfi tespit davasından feragat edilmesi halinde, icra veznesine yatırılan meblağın ve mahkemeye depo edi- len %15 oranındaki teminatın, talebi üzerine borçlu tarafa iade edil- mesi mümkün değildir. Çünkü borçlunun, ihtiyati tedbir kararı alıp (İİK m. 72/II, c: 3) uygulattıktan sonra, açtığı menfi (olumsuz) tespit davasından feragat etmesi halinde, mahkemece davalı-alacaklı lehine %20’den aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilecektir. Bu konuda 57 Bknz: 12HD. 29.09.2015 T. 10672/22305 (Muşul, a.g.e., s:452, dipn.717)