Türkiye Barolar Birliği Dergisi 166.Sayı

28 Türk Ceza Hukukunda Af Bir güvenlik tedbiri niteliğinde de olsa müsadere bakımından ise ayrı bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. TCK m. 74/1 uyarınca, genel af, müsadere olunan şeylerin geri alınmasını gerektirmez dolayısıyla genel af ilanından önce, müsadere edilmiş olan eşya veya kazancın, genel affa dayanılarak iade edilmesi söz konusu olmayacaktır. Bununla birlikte genel af ilan edildiği esnada bu eşya veya kazanç henüz müsadere edilmemişse, genel af ilanıyla birlikte, bu eşya veya kazancın müsadere edilmesi de mümkün olmayacaktır. c. Diğer Sonuçları Genel af, kamu davasını ve kişi hakkında hükmolunan cezayı bütün neticeleriyle ortadan kaldırmakla birlikte, fiil varlığını devam ettirmektedir.71 Dolayısıyla bu fiil nedeniyle kişinin özel hukuk sorumluluğu devam ettiği gibi,72 bu fiilin aynı zamanda bir disiplin suçu teşkil etmesi halinde, af kanununda aksi yönde bir hüküm getirilmediği sürece, affın disiplin soruşturmaları ve disiplin cezaları üzerinde kural olarak bir etkisi bulunmamaktadır.73 Bunun tek istisnası, disiplin cezasının varlığının bir mahkumiyet kararına dayanmasının arandığı hallerdir. Bu halde af, kişi hakkındaki mahkûmiyet kararını bütün 71 Genel affın, fiilin suç olma vasfını mı, yoksa devletin cezalandırma yetkisini mi ortadan kaldırdığı konusunda ileri sürülen görüşlerin ayrıntıları için bkz. Özek, s. 140 vd. 72 Bunun nedeninin, genel affın, devletin kişiyi cezalandırmaktan vazgeçmesi anlamına geldiği, devletin failin bu eylemi ile ortaya çıkardığı kişisel zararları ortadan kaldırmak, yok saymak yetkisine sahip olmadığı yönündeki değerlendirmeler için bkz. Özek, s. 159. Bu sonucun yasal dayanağını, kamu davasının düşmesinin, malların geri alınması ve uğranılan zararın tazmini için açılan şahsi hak davasını etkilemeyeceğine dair düzenleme getiren TCK m. 74/2’nin teşkil ettiğine dair bkz. Koca/Üzülmez, s. 745. 73 Sözüer, s. 244, 250; Öztürk/Erdem, s. 611. Devletin, ancak hiyerarşik amir sıfatıyla hareket ederek verdiği disiplin cezalarını affedebileceği; üniversiteler ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları gibi özerk yapıya sahip olan kamu kurum veya kuruluşlarınca verilen disiplin cezalarını ve disiplin soruşturmalarını sona erdiren af kanunları çıkartılmaması gerektiğine dair bkz. Dönmezer/Erman, Cilt: III, s. 221. Durum bu olmakla birlikte uygulamada disiplin soruşturma ve cezalarını da kapsamına alan af kanunu örneği için bkz. Dönmezer/Erman, Cilt:III, s. 223. Uygulamada disiplin suçlarını kapsamına alan bu tip af kanunlarının sıklıkla ilan edilmesinin, kamu görevlilerini, kamu hizmetlerinin gereklerine özen göstermemeye yöneltebileceğine ve kamu hizmetine yansıyacağına dair değerlendirmeler için bkz. Turan Yıldırım, “Kamu Yararı ve Disiplin Cezalarının Affı”, içinde; Anayasa Yargısı, Anayasa Mahkemesi’nin 39. Kuruluş Yıldönümü Nedeniyle Düzenlenen Sempozyumda Sunulan Bildiriler, (438-449), s. 446 vd., 448 vd.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1