30 Türk Ceza Hukukunda Af Öte yandan genel aftan farklı olarak, özel af halinde fail hakkında kurulan hapis cezasına mahkûmiyet şeklindeki hüküm varlığını devam ettirdiğinden, özel affın mutlaka kanunla düzenlenmesi aranmamaktadır. Bu doğrultuda Türk hukukunda özel af ilan etme yetkisinin yasama organı yanında Cumhurbaşkanı’na da verildiği görülmektedir. TBMM’ne tanınan özel af ilanı yetkisi, genel af ilanı yetkisi ile birlikte Anayasa’nın 87. maddesinde hüküm altına alınmakta ve TBMM’nin üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun kararı ile özel af ilanına karar verebileceği ifade edilmektedir.79 Anayasa m. 87’de “karar vermek” ifadesi kullanılmış olsa da TBMM İçtüzüğü m. 92’de “genel veya özel af ilanını içeren kanun tasarı ve teklifleri” ifadesine yer verildiğinden, TBMM özel affı da ancak kanunla ilan edebilecektir.80 Cumhurbaşkanı açısından ise bu yetki, 1961 Anayasası’nın 97. maddesinde olduğu gibi, 1982 Anayasası’nda da Cumhurbaşkanının görev ve yetkilerinin düzenlendiği 104. maddenin 16. fıkrasında, af ifadesine yer verilmeksizin hüküm altına alınmaktadır. Buna göre; Cumhurbaşkanı, sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebiyle kişilerin cezalarını hafifletir veya kaldırır. Dolayısıyla her ne kadar ilgili düzenlemede af ifadesine yer verilmemiş olsa da, Cumhurbaşkanına tanınan yetkinin etki ve sonuçları dikkate alındığında bu yetkinin, TCK m. 65/2’de yasal dayanağını bulan özel affı da kapsamına alan bir cezayı hafifletme ya da kaldırma yetkisi olduğu düşünülmektedir.81 Bu Çakır, s. 1056; Hakeri, s. 663. TCK’nın bu düzenlemesi ile TBMM’nin özel af ilan etmek konusundaki takdir yetkisinin sınırlandırılmasının mümkün olmadığı; eğer TBMM’nin iradesi bu konuda kısıtlanmak isteniyorsa söz konusu düzenlemeye TCK’da değil Anayasa’nın 87. maddesinde yer verilmesi gerektiğine dair bkz. Hafızoğulları/Özen, s. 515. 79 Genel afta olduğu gibi, özel af bakımından da TBMM’nin nitelikli çoğunlukla özel af ilan edebileceği kabul edilmek suretiyle TBMM’nin özel af ilan etme yetkisinin sınırlandırıldığına yönelik değerlendirmeler için bkz. Atila, s. 281. 80 Atila, s. 282. Anayasa m. 87’nin redaksiyonunun bu anlamda iyi olmadığına; ayrıca affın ilan edilmeyip, af kanununun yürürlüğe konulduğuna; yürütme organının da bu af kanunu uygulayacağına dair değerlendirmeler için bkz. Armağan, s. 350. 81 Anayasa m. 104 ile Cumhurbaşkanına özel af yetkisi tanındığı; bu yetkinin bir hükümlü hakkında kullanılabileceği gibi, birden fazla hükümlü için de kullanılmasının mümkün olduğuna dair bkz. Koca/Üzülmez, s. 750. Cumhurbaşkanına Anayasa’nın 104. maddesi ile tanınan yetkinin bireysel özel af ilan etme yetkisi olduğuna dair bkz. Dönmezer/Erman, Cilt: III, s. 213; Öztürk/Erdem, s. 612. Bu yetkinin, sürekli hastalık, sakatlık ve kocama nedenlerine dayanarak bağışlama yetkisi olduğuna dair bkz. Demirbaş, “Af Tartışmaları”, s. 80, 82.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1