66 KriSWR 9DrOÕN AODFDNODrÕnD øOiúNin DDYDODrGD *|reYOi 0DKNePe Değişim aracı olma unsuru, günümüzde para formunda olan kripto varlıklar ile mal veya hizmet alım-satımı yapılmasını ifade etmektedir. Özellikle teknoloji, otomotiv, seyahat ve turizm sektörleri ile bankacılık ve finans alanındaki birçok kişi ve kuruluşun para formunda olan kripto varlıklar ile işlem yaptığı görülmektedir.15 Güncel gelişmeler çerçevesinde, El Salvador16 ve Orta Afrika Cumhuriyeti17 bir kripto parayı yasal para birimi olarak kabul etmiştir. Bu gelişmenin, diğer ülkeler açısından da söz konusu kripto para özelinde para formunda olan kripto varlıkların yabancı para olarak kabul edilmesinin önünü açtığı söylenebilir.18 Bununla birlikte, Türkiye’deki yasal düzenlemeler açısından konuya baktığımızda, Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik (ÖKVKDY)19 m. 3/2 ve 3 gereğince, para formunda olan kripto varlıkların ödemelerde kullanılmasının yasaklandığı görülmektedir. Dünya üzerinde birçok ülkede ve uluslararası şirketlerde değişim aracı olarak kullanılabilen para formundaki kripto varlıkların, paranın değişim aracı olma fonksiyonunu yerine getirdiği söylenebilir ise de ülkemiz açısından söz konusu düzenlemeyle ödemelerde kullanılmasının açıkça yasaklanması sebebiyle, Türkiye’de değişim aracı olma fonksiyonuna sahip olmadığı mevzuatla sabittir. Hesap birimi olma (değer ölçüsü olma) açısından konuya bakıldığında, para formundaki kripto varlıkların alım satımının yapıldığı borsalarda, bunların kurlarında aşırı dalgalanmalar olduğu görülmektedir. O kadar ki 24 saatlik dilim içinde ve hatta dakikada çok ciddi değişimler yaşanabilmektedir. Para formundaki kripto varlıkların Baskı, Adalet Yayınları, Ankara 2020, s. 22 vd. 15 Bunlara Microsoft, Mastercard, Starbucks, Coca Cola ve Expedia gibi dünya devi markalar kripto varlıklar ile ödeme kabul eden firmalara örnek olarak gösterilebilir. Euronews (2021), Bitcoin ile Alışveriş: Kripto Para ile Ödeme Kabul Eden Şirketler Hangileri? (https://tr.euronews.com/2021/12/05/bitcoin-ile-al-sveriskripto-para-ile-odeme-kabul-eden-sirketler-hangileri). Erişim Tarihi 1.02.2023. 16 Bitcoin, Yasama Meclisi’nde 9 Haziran 2021’de Bitcoin Kanunu’nun Resmî Gazete’de yayınlanmasından 90 gün sonra, 7 Eylül 2021’de, ülkenin yasal para birimi haline gelmiştir. Bkz., Bitcoin Yasası, (https://www.asamblea.gob.sv/sites/ default/files/documents/decretos/8EE85A5B-A420-4826-ABD0-463380E2603B. pdf) Erişim Tarihi 3.02.2023. 17 Orta Afrika Cumhuriyeti Devlet Başkanlığı, Parlamento’da oybirliğiyle Bitcoin’in resmî para birimi olarak kabul edildiğini açıklamıştır. Bkz. https://www.bbc. com/turkce/haberler-dunya-61252871 Erişim Tarihi 3 Şubat 2023. 18 Gökmen, s. 71. 19 RG 16.04.2021, 31456 S.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1