149 TBB Dergisi 2023 (167) Şerife YILDIZ AKGÜL Belirtmek gerekir ki üçüncü kişinin kusurunun idarenin sorumluluğunu kaldırdığının kabulü özellikle kusurlu üçüncü kişiye ulaşılamaması ya da bu kişinin zararı karşılayamaması gibi durumlarda mağdurların mağduriyetini ağırlaştıracak sonuçlar doğurabilir.46 Bu kapsamda ruhsatsız bina ve işyerlerinde meydana gelen zararı denetim yapmak suretiyle engelleme yükümlülüğü bulunan idarenin kusurlu üçüncü kişinin davranışı bakımından mağdur üçüncü kişiye karşı sorumlu olduğu ifade edilmelidir. Nitekim Danıştay bir kararında ruhsatsız bir kahvehanede bulunanların toprak kayması nedeniyle ölümleri dolayısıyla ortaya çıkan zarardan idarenin sorumlu olduğuna hükmetmiştir. Söz konusu kararda ruhsatsız kahvehanenin çalışmasını engellemek için idarenin denetim görevini yerine getirmemesi açık hizmet kusuru olarak nitelenmiştir.47 Belirtmek gerekir ki deprem bakımından da ruhsat ve izin alınmaksızın yapılan inşa ve iskân edilen yapıların yıkılması sonrası oluşan zararlar bakımından da denetim yükümlülüğü bulunan idarenin mağdur üçüncü kişilerin zararından sorumlu olduğunu kabul etmek gerekir. Burada zarar bakımından yapı malikinin kusurunun idarenin sorumluluğunu ortadan kaldırdığı ileri sürülemez. Üçüncü kişiden ne anlamak gerektiği hususu da idarenin sorumluluğunun ortadan kalkıp kalkmadığı açısından belirleyicidir. İdare ile kamu hizmetlerinin yürütülmesi örneğinde olduğu gibi belirli hukuki ilişki içinde bulunan kişinin davranışından idarenin sorumlu tutulmalıdır.48 Zira hizmetin asli sorumlusu sıfatıyla idarenin denetim yetkisi bulunduğu gibi hizmet de idare adına yürütülmektedir. Bu kapsamda deprem bakımından değinilmesi gereken bir diğer konu yapı denetim kuruluşlarının kusurlarının idarenin sorumluluğu üzerindeki etkisidir. Yapı denetim kuruluşları Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’ndan aldıkları izin belgesi ile münhasıran yapı denetimi görevini yapan, ortaklarının tamamı mimar ve mühendislerden oluşan tüzel kişiler olarak tanımlanmıştır (4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun, 46 Petit/Frier, s.735. 47 Danıştay 10. Daire, 13.09.1993, Esas:1993/724, Karar: 1993/3146, https://legalbank.net/belge/d-10-d-e-1993-724-k-1993-3146-t-13-09-1993-danistay-10-dairekarari/529309/ 48 Kaplan, s.327.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1