Türkiye Barolar Birliği Dergisi 167.Sayı

6 Tarih ve Hukuk Perspektifinden Fransız Yarı Başkanlık Hükümet Sistemi Cezayir tam anlamıyla Fransa’nın savaş bölgesi olmuştu. 1958’de Tunus sınırında bir FLN kampını vurma amacıyla Fransa savaş uçaklarıyla bombardıman yaptı ancak sonuç tam bir felaketti; öldürülen 69 kişiden 21’i çocuktu. Bu katliam hükümetin sonunu getirdi, hükümet dağıldıktan sonra 1 ay yeni hükümet kurulamadı. 13 Mayıs 1958’de merkez parti MRP’den Pierre Pflimlin başbakanlığa aday oldu.12 Aynı tarihte Cezayir’de Fransa’nın oradaki hükümeti görevini yürüten yönetim Fransız General Massu tarafından darbeyle ele geçirildi. Cezayir’deki Fransız yerleşimcileri ve askerler Cezayir’in bağımsızlığına karşı poziyondalardı. Fransız General, Cezayir’de askerleriyle Halkın Selameti Komitesi (Le Comité de Salut Public)’ni kurdu. Darbeci komite Cezayir’in bağımsızlığına engel olacağını düşündükleri milli kahraman General Charles De Gaulle’ün iktidara getirilmesini istediler, Fransa’da da Cezayir’in Fransa’nın bir vilayeti olarak kalmasını isteyenler de General Charles De Gaulle’ü istiyorlardı.13 General De Gaulle “cumhuriyetin iktidarını üstlenmeye hazır olduğunu” bir basın toplantısıyla bildirdi.14 Kamuoyu De Gaulle’ün liderliğine hazır olduğunu ortaya koyunca Pflimlin çok kısa süren başbakanlığını istifayla sonlandırdı. Cumhurbaşkanı De Gaulle’e hükümeti kurması için başbakanlık teklif etti ancak De Gaulle’ün 2 şartı vardı: 1- Meclis kendisine tam yetki versin, olağanüstü yetkilerle kuşatılsın çünkü kriz zamanında yasa tartışmaları yapmak için geniş vakit yoktur. 2- 1946 Anayasası’nın öngördüğü anayasa değişikliği yolunun bir anayasa değişikliğiyle değiştirilmesi. Çünkü 1946 Anayasası’nın değiştirilme usulü çok zordur ve anayasanın kendisi de değiştirilmelidir zaten.15 De Gaulle istediği yetkileri elde etti. Başbakan olarak atandı ve anayasa değişikliği yapabilmesi için yetki verildi. De Gaulle tam yetkiyle donatılmış olarak anayasa taslağını meclisten geçirmeden halk 12 Becker, a.g.e., s.87 13 M. Eric Sales, Galatasaray Üniversitesi 2009-2010 Droit Constitutionnel Yayınlanmamış Ders Notları 14 Berbard Chantebout, Bréve Histoire Politique et İnstitutionnelle de la 5. République, Armand Colin Yayınevi, Paris, 2004, 1. Baskı, s.7 15 M. Eric Sales, Galatasaray Üniversitesi 2009-2010 Droit Constitutionnel Yayınlanmamış Ders Notları

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1