ALEYHE BOZMA YASAĞININ İSTİNAF BAKIMINDAN YERİ VE UYGULAMASI APPLICATION OF THE PROHIBITION OF REFORMATIO IN PEIUS IN REGIONAL COURTS OF APPEAL Muhammet ÖZEKES* Uğur BULUT** Özet: Medenî usûl hukukunda geçerli olan tasarruf ve taleple bağlılık ilkesi ile hukuk devletinin bir gereği olan aleyhe bozma yasağı, istinaf kanun yolunda da geçerlidir. Yasağın istinaf yargılamasına ve bu aşamada verilebilecek kararlara etkisi bakımından, istinaf sebepleri ve verilebilecek kararların niteliğine göre bir ayrım yapmak gerekmektedir. Bu noktada, istinaf talebinin usûle veya esasa ilişkin sebeplerle reddi bakımından yasağın özel bir önemi yoktur. Ancak istinaf başvurusunun kabulü ile sonrasında verilebilecek kararlarda aleyhe bozma yasağına dikkat edilmelidir. İstinaf aşamasında gönderme kararı verilmesi bakımından uygulanamayan aleyhe bozma yasağı, gönderme kararı sonrasında alt derece aşamasında devam eden yargılamada uygulama alanı bulmakta ve sonuçlar doğurabilmektedir. İstinaf başvurusunun kabulü sonrasında uyuşmazlığın esası hakkında yeni bir karar verilmesi aşamasında da aleyhe bozma yasağına riayet edilerek yeni bir karar verilmelidir. Bu süreçte, aleyhe bozma yasağını ihlâl eder nitelikte bir karar verilmesi hâlinde, bizatihi bu sebeple temyiz yoluna başvurulabilmelidir. Temyiz yolu kapalı olan istinaf kararları bakımından ise başvurulabilecek herhangi bir olağan veya olağanüstü kanun yolundan söz edilemeyecek ancak şartların gerçekleşmesi hâlinde hâkimin hukukî sorumluluğuna gidilebilecektir. Anahtar Kelimeler: Aleyhe Bozma Yasağı, Aleyhe Hüküm Verme Yasağı, İstinaf, Temyiz, Usûlî Müktesep Hak Abstract: Reformatio in peius, which is a result of principle of ultra petita prohibition in civil procedure law as well as the rule * Prof. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukuku Anabilim Dalı, muhammet.ozekes@deu.edu.tr, ORCID: 0000-0003-96891693, ** Doç. Dr., İzmir Bakırçay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukuku Anabilim Dalı, ugur.bulut@bakircay.edu.tr, ORCID: 0000-0002-43471799, Makalenin Gönderim Tarihi: 28.06.2023, Kabul Tarihi: 11.07.2023 TBB Dergisi 2023 (167) s.177-214
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1