TBB Dergisi 99. Sayı

TBB Dergisi 2012 (99)

Kitaplar, Dergiler

519

Toplum olmanın bir zorunluluğu, aynı zamanda demokratik,

laik ve sosyal bir devlet olmanın bir göstergesi olan -hukuk-, birey-

lerin uymak zorunda olduğu kuralları düzenlemektedir. Bireyle-

rin kendi aralarında ya da kamu birimleri ile yaşadıkları ihtilaflar

hukuk kurallarına göre çözüme kavuşturulmaktadır. İşte bu ihti-

laflarda taraflar ileri sürdükleri iddialarını ancak hukuka uygun

elde ettikleri delillerle ispatlamakta ve haklarını aramaktadırlar.

Hal böyle olunca hukuk biliminde akla ilk gelen başlıklardan biri

de -ispat ve delil- hususudur. Belki de -yargılama aşamasının te-

meli savunulan iddianın ispatlanması ve bu ispatın yerine getiril-

mesi sırasında sağlam delillerin ileri sürülmesidir- demek yanlış

olmayacaktır. Aynı önem vergi hukuku açısından da geçerliliğini

korumaktadır.

Beyan esasına, defter ve belge düzenine dayanan Türk vergi hu-

kukunda, bir vakıanın, bir işlemin ortaya konması her şeyden önce

tevsiki ile mümkündür. Taraflardan biri mükellef iken diğeri vergi

idaresidir. Taraflar belgelerle iddialarını ortaya koymakla yükümlü

iseler de bu konuda bir sınırlamaya da tabi değildirler. Önemli olan

yapılan işlemin ya da ileri sürülen vakıanın gerçek mahiyetinin or-

taya çıkarılmasıdır.

Türk vergi hukukunda en son 1980’li yılların başında yapılan

değişikliklere göre devam eden ispat ve delil konusu istisnai du-

rumlar dışında serbest delil sistemi içerisinde uygulanmaya devam

etmektedir. Ancak detaylı irdelendiğinde sistematik problemler, va-

kıaların çözümünde eksik kalan düzenlemeler, gelişen bilişim hu-

kuku karşısında yeterli olamayan noktalar dikkat çekmektedir.

-Doktora tezi- olarak Temmuz 2009’da kabul edilen çalışmada

Türk vergi hukukunda ispat yükü kurallarının yeri, ispat ve delil

sisteminin esasları, ispat ve delil sisteminde dikkate alınması ge-

reken ilkeler, İnsan Hakları Hukuku’na ilişkin düzenlemeler kar-

şısında Türk vergi hukukunda ispat ve delil konusu, Türk vergi

hukukunda geçerli olan delil türlerine ilişkin problemli hususlar,

başta fatura olmak üzere defter ve belge düzeninin ispat konu-

su karşısındaki durumunun değerlendirilmesi, elektronik imza

hukukuna ilişkin düzenlemeler ve uygulama ile ilgili pek çok