95 TBB Dergisi 2022 (160) Ünal BOZDAĞ ve özgürlüklerinin nasıl sınırlanacağını, müdahalenin sınırlarını, koşullarını koyan hükümlerdir. Adil yargılamanın temel kuralı muhakeme sürecine önceden sınırları belirlenmiş kuralları uygulamak, bu kuralların değiştirip yerine yeni kurallar koymamak ve muhakeme dışındaki kuralları getirip sonradan muhakeme sürecine dahil etmemektir. 4- Kesin Hüküm Yönünden “Katileşmiş hüküm veya kaziyeyi muhkem denilen kesin hükmün anlamı; hukuksal ihtilafların belli bir noktada bir yargı organı tarafından kesilip atılmasıdır. Kesin hüküm, bir hukuk devletinin en sağlam dayanağı ve hakikat olarak kabul edilir”.32 Hukuk devletinin bir gereği olarak kesin hüküm sadece davanın taraflarını değil üçüncü kişileri ve devleti de bağlar. Zira bir noktadan sonra verilen hükmün tartışılmadan kabul edilerek uyulması ve uygulanması toplumsal bir ihtiyaçtır.33 Yerel mahkemeler tarafından verilen kararlar her zaman taraflar arasındaki mevcut uyuşmazlığı çözerler. Varılan sonucun adaletli olup olmadığı tartışmaya açıktır. “Bu nedenle modern hukukta kanun koyucular kabul ettikleri kurallarla, sözü edilen hükümleri ikinci bir aşamada yeniden ele alınmalarını kabul etmişlerdir. Bu aşama kanun yolu aşamasıdır. Bu demektir ki esas mahkemesi tarafından verilen hükümler belli süreler içinde ikinci defa incelenecek ve bunların doğrulukları, bir diğer deyişle, bu hükümlerin gerçeğe ve hukuka uygun olup olmadıkları anlaşılacaktır. Bu ikinci aşamadaki faaliyet de sonuçlandıktan sonra veya cezai uyuşmazlığın taraflarınca, verilen hükmün ikinci aşamada incelenmesi istenmediği takdirde, cezai uyuşmazlığı çözen hüküm kesinleşmiş olacaktır. Bir diğer deyişle, yargılaması yapılan ceza uyuşmazlığının konusunu teşkil eden eylem hakkında verilen hüküm kesin hüküm teşkil etmektedir”.34 “Somut bir vakıayla ilgili olarak belli bir kişi hakkında bir soruşturma veya kovuşturma başlatılmış ise, aynı şahıs hakkında aynı fiil32 Yener Ünver, Hakan Hakeri, a.g.e., s.684. 33 Günal Kurşun, Ceza Muhakemesinde Hüküm, 1. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2016, s.82. 34 Erdener Yurtacan, Ceza Yargılaması Hukuku, 15. Bası, Adalet Yayınevi, Ankara, 2018, s.603-604.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1