177 TBB Dergisi 2022 (160) Özgür BİYAN / Güneş YILMAZ Fatura düzenleme süresine ilişkin değişikliği de içinde barındıran 7318 sayılı Kanun ile Hazine ve Maliye Bakanlığına fatura düzenleme süresi ile ilgili olarak önemli bir yetki verilmiştir. Kanun değişikliğinin genel gerekçesinde, Türk Vergi Hukukunda öteden beri bilinen ve varlığı devam eden “akaryakıt kaçakçılığı” ve “kayıt dışı ekonomi” ile mücadele amacı ile, söz konusu yetkinin verildiği ifade edilmektedir. Bu sorunun varlığına istinaden yapılan düzenlemelerin gereksiz olduğunu iddia etmek mümkün değildir. Ancak bu niyetle yapılan fatura düzenleme süresinin sınırlarının çok geniş olduğu ve zaman içinde keyfi durumlara da neden olabileceği dikkat çekicidir.46 Vergi hukukunda sürelerin vergilendirmede kanunilik ilkesi bağlamındaki konumu ve diğer yandan öngörülebilirlik ve belirlilik ilkelerine bağlı olarak hukuk devleti açısından önemi dikkate alındığında verilen yetkinin geniş olduğu kabul edilmelidir. Diğer yandan buna paralel olarak, VUK’un 14. maddesinde de sürelerin kanun ile belirlenmesi hususunun esas olduğu açık şekilde hüküm altına alınmıştır. Ayrıca aynı madde kapsamında kanunda bir süre belirlenmişse, idarenin süre belirleme yetkisine sahip olmayacağı da açıktır. Ancak 7318 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme ile birlikte çelişkili bir durum yaratılmıştır. Yapılan değişiklik sonrası VUK’un 231. maddesinde hem bir ana kural yer almakta, hem de bu ana kuralın istisnasına yer verilmektedir. Farklı bir deyişle maddede lafzi olarak “fatura en fazla yedi gün içinde düzenlenir” ifadesi açık bir emir içerirken, ardından getirilen düzenleme ile üstelik de Bakanlık, bu yetkiyi “kısaltabilir” ifadesine yer verilmektedir. Kanun’un emrettiğinin tebliğ düzenlemesi ile esnetilmesine olanak tanınması söz konusudur. Dolayısıyla verilen yetkinin hem anayasal açıdan konumu tartışmalıdır hem de uygulamayı daha karmaşık hale getirebilme olasılığı yüksektir. 46 Nitekim Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bu durum, “7 günlük fatura düzenleme süresini indirme ya da faturanın malın teslim edildiği veya hizmetin yapıldığı anda düzenlenmesi zorunluluğu getirme konusunda, Hazine ve Maliye Bakanlığına verilen yetkinin olumlu bulunduğu ve fakat bu yetkinin oldukça geniş tutulduğu, bu nedenle de söz konusu yetkinin sadece akaryakıt sektörünü kapsayacak şekilde sınırlandırılmasının, vergi sisteminde öngörülebilirlik açısından gerekli olduğu” şeklinde ifade edilmiştir (Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu, s.15.) Bu tespit karşısında Komisyon’da, “7 günlük fatura düzenleme süresini indirme ya da faturanın malın teslim edildiği veya hizmetin yapıldığı anda düzenlenmesi zorunluluğu getirme konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilmesine ilişkin düzenlemenin verginin kanuniliği ve vergi sisteminin öngörülebilirliği ilkelerine aykırılık teşkil etmediği” ifade edilmiştir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1