16 Moleküler Genetik İncelemeler ve Bu İncelemeler ile Elde Edilen Verilerin Başka Ceza ... kişi bakımından bilirkişi incelemesi, maddi gerçeğin ortaya çıkartılabilmesi amacıyla delil aranması nedeniyle keşif ya da olay yeri incelemesi ve beden muayenesi ile vücuttan örnek alınması tedbirlerinin bir devamını teşkil etmesi, belirli hallerde elde edilen bilgilerin imha edileceğine dair hüküm bulunması nedeniyle koruma tedbiri özelliklerini bünyesinde barındıran karma nitelikte olduğuna yöneliktir.42 Beden muayenesi ve vücuttan örnek alınmasından farklı olarak, moleküler genetik inceleme yapılması, buna dair ayrıca verilecek bir hâkim kararı ile mümkündür (CMK m. 79/1). Moleküler genetik inceleme yapılmasına karar verilmesi halinde, kararda inceleme ile görevlendirilen bilirkişinin de gösterilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır (CMK m. 79/1). Görevlendirilecek olan bilirkişi, gerçek veya tüzel kişi olabilir (Yönetmelik m. 13/2). Moleküler genetik inceleme yapmak için görevlendirilecek bilirkişinin nitelikleri 03.11.2016 tarih ve 6754 sayılı Bilirkişilik Kanunu m. 10 ve CMK m. 64’ten farklı olarak m. 79/2’de ayrıca düzenleme altına alınmıştır. Buna göre yapılacak incelemeler için resmen atanan veya bilirkişilikle yükümlü olan ya da soruşturma veya kovuşturmayı yürüten makama mensup olmayan veya bu makamın soruşturma veya kovuşturmayı yürüten dairesinden teşkilat yapısı itibarıyla ve objektif olarak ayrı bir birimine mensup olan görevliler bilirkişi olarak atanabilecektir.43 Yönetmelik m. 13/5’te Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, üniversiteler ve Adli Tıp Kurumu objektif olarak ayrı birimler olarak gösterilmiştir. 42 Altaş, s. 81; Gülsün Ayhan Aygörmez Uğurlubay, “Almanya, İsviçre ve Avusturya Hukuku Bağlamında Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Adli DNA Analizleri”, Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, 2017, Cilt 5, Sayı: 2, s. 41; Batur, s. 76; Demir, s. 27; Doğan Gedik, Ceza Muhakemesinde İspat ve Şüphenin Sanık Lehine Yorumlanması, Ankara 2020, s. 246; Ahmet Gökcen/Murat Balcı/M. Emin Alşahin/Kerim Çakır, Ceza Muhakemesi Hukuku, 6. baskı, Ankara 2022, s. 366; Veli Özer Özbek, “DNA Verileri ve Türkiye Milli DNA Veri Bankası Kanunu Tasarısı Hakkındaki Görüşlerimiz”, Ceza Hukuku Dergisi, 2007, C. 2, S. 3, s. 55 vd.; Özbek/ Doğan/Bacaksız, s. 438-440; Öztürk/Eker Kazancı/Soyer Güleç, s. 257-259; Nihal Temizsoy Bayram, Ceza Muhakemesi Hukukunda Moleküler Genetik İnceleme ve Elde Edilen Verilerin Delil Olarak Kullanılması, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2018, s. 57; Şahin/Göktürk moleküler genetik incelemenin bir bilirkişilik işlemi, Yenisey/Nuhoğlu ise koruma tedbiri olduğu kanaatindedir. (Şahin/Göktürk, s. 81; Yenisey/Nuhoğlu, s. 677.) 43 Yönetmelik’teki bu hükümde yer alan “soruşturma veya kovuşturmayı yürüten daire” ibaresi haklı olarak eleştirilmektedir. Ceza muhakemesi hukukumuzda belirtilen makamlar soruşturmayı yürütmemekte olup, kovuşturmayı yürüten daire şeklinde bir kavrama da yer verilmemiştir. (Şahin/Göktürk, s. 81, dn. 114)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1