14 Türk Ceza Hukukunda Af 169/3 uyarınca orman suçları oluşturmaktadır. Buna göre; münhasıran orman suçları için genel ve özel af çıkartılamayacağı gibi ormanları yakmak, ormanı yok etmek veya daraltmak amacıyla işlenen suçların genel ve özel af kapsamına alınabilmesi mümkün değildir.34 Öte yandan genel affın, belli suç tiplerini kapsam dışında bırakmak ya da aftan yararlanabilmek için mükerrir olmamak, infazına başlanmış hapis cezaları bakımından infaz süresinin iyi halli olarak geçirilmiş olması gibi koşullara bağlanabilmesi mümkündür.35 Aynı suçu işleyenlerden mükerrir olanları ya da suçun cezasının ağırlaştırılmasını gerektiren nitelikli hallerini işleyenleri kapsam dışında bıraKadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun’un Hukuksal Niteliği ve Sonuçları”, s. 193 vd.; Alacakaptan, s. 398 vd.; Keskin Kiziroğlu, s. 74. Uluslararası hukukta, işkence, kurşuna dizme ve gözaltında kaybolma olmak üzere üç şekilde gerçekleşen ağır insan hakları ihlalleri bakımından cezalandırma yükümlülüğü getirilerek, bu fiilleri kapsamına alan af kanunları çıkartmanın uluslararası hukukta geçerli kabul edilmeyeceğine dair tespit ve değerlendirmeler için bkz. Demirbaş, “Af Tartışmaları”, s. 83 vd., 96 vd. Aynı yönde ağır uluslararası insancıl hukuk ve insan hakları ihlallerinin af kapsamına alınmasının, dünya düzeninin amaç ve ilkelerine aykırı olduğu; bu ihlalleri gerçekleştirdiği iddia edilen kişilerin yargılanmasının, adaletin gereği olduğu gibi, devletlerin uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülükleri olduğuna dair tespitler için bkz. Milena Siterio, “Rethinking Amnesty”, Denver Journal of International Law and Policy, Issue 3, Fall 2006, (373-400), s. 373, Hein Online Veritabanı, E.T. 28.02.2023. Benzer tespitler için bkz. Gropengieβer, s. 33, 36 vd.; Keskin Kiziroğlu, s. 75. Soykırım, insanlığa karşı suç, savaş suçları gibi suçlarda affetme ve unutma yetkisinin, devlete değil bu suçların mağdurlarına ait olduğuna dair bkz. Cherif Bassiouni, “Searching for Peace and Achieving Justice: The Need for Accountability”, Law and Contemporary Problems, 59 (1996), (9-28), s. 19, Hein Online Veritabanı, E.T. 28.02.2023. Bu yetkinin bir diğer sınırının da affın milli karakterinden kaynaklandığı; yabancı ülkede işlenip de milli yargı yetkisi kapsamına girmeyen suçların affedilmesinin mümkün olmadığına dair bkz. Dönmezer/Erman, Cilt: III, s. 220. Bununla birlikte yabancı ülkede işlenmiş olsa da Türkiye’de soruşturulması ve kovuşturulması mümkün olan suçlar için af ilan edilebileceğine dair bkz. Sözüer, s. 226. 34 Bu düzenlemeyle Anayasa’nın bir af yasağı öngördüğüne dair değerlendirmeler için bkz. Özbek/Doğan/Bacaksız, s. 755. 35 Anayasa Mahkemesi, bu tip düzenlemeler barındıran 15.05.1974 tarih ve 1803 sayılı Cumhuriyetin 50. Yılı Nedeniyle Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun’un eşitlik ilkesine aykırı olduğu iddiasıyla önüne taşınan davada, yasa koyucunun, suçların özelliğini ve cezaların ağırlığını göz önünde bulundurarak, çıkaracağı af kanunları ile farklı suçları işleyenleri ya da farklı cezalara çarptırılanları af kanunlarından farklı şekillerde yararlandırmak; yine haklı nedenler varsa, bazı kişileri de af kapsamı dışında bırakmak konusunda yetkisinin olduğuna; bu tür yasal düzenlemelerin yasa önünde eşitlik ilkesini zedelediğinin öne sürülemeyeceğine hükmetmiştir. Anayasa Mahkemesi, 13.03.1979, E. 1978/67, K. 1979/14, RG 24.05.1979, No: 16646.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1