32 Türk Ceza Hukukunda Af Bu bağlamda tartışılması gereken bir diğer husus ise, TCK m. 65 kapsamında hükmedilen hapis cezasının çevrilebileceği yaptırım türü adli para cezası ile sınırlandırılmış olmasına rağmen, Anayasa’nın 104. maddesinde Cumhurbaşkanına tanınan cezayı hafifletme yetkisinin cezanın çevrilmesini de kapsayıp kapsamadığıdır. Anayasa m. 104’te sayılan hallerle sınırlı da olsa, kendisine cezayı kaldırma yetkisi tanınan bir makamın, öncelikle cezayı çevirme yetkisinin de bulunduğu,85 bu yetkinin cezayı hafifletme yetkisi kapsamında kaldığı kabul edilmelidir.86 Öte yandan bu bağlamda tartışılması gereken bir diğer husus Cumhurbaşkanının cezayı çevirirken, hükmedilmiş hapis cezasını, adli para cezası dışında, örneğin TCK m. 50’de sayılan diğer seçenek yaptırımlara ya da TCK m. 53 ve devamında hüküm altına alınan güvenlik tedbirlerine çevirip çeviremeyeceğidir. Bu tartışmanın ya da sorunun sadece Cumhurbaşkanının ilan edeceği özel af bakımından akıllara gelmesinin nedeni, TBMM’nin ilan edeceği özel af bakımından böyle bir düzenlemenin Anayasa’da yer almaması; Anayasa m. 87/1’de TBMM’nin görev ve yetkileri arasında özel af ilanına karar vermenin yer aldığının belirtilmesi ile yetinilmesidir. Dolayısıyla TCK m. 65 hükmü, TBMM’ye tanınan bu yetkinin kullanım esaslarını gösteren bir norm niteliğinde olup,87 TBMM’nin özel af yetkisini hapis cezasını çevirmek suretiyle hafifletme yönünde kullanması halinde, bu hapis cezasının çevrilebileceği tek yaptırım türünün adli para cezası olabileceği hususunda bir tereddüt bulunmamaktadır. Bununla birlikte yukarıda da ifade edildiği üzere Cumhurbaşkanının özel af ilan etme yetkisinin düzenlendiği Anayasa’nın 104. maddesinde Cumhurbaşkanının bu yetkisini hükmedilen hapis cezasını çevirmek suretiyle hafifletme yönünde kullanması halinde, 85 Centel/Zafer/Çakmut, s. 780. 86 Cumhurbaşkanının, Anayasa m. 104’te sayılan sebeplerle, bir kimsenin kesinleşmiş cezasını azaltıp, kaldırabileceğine, ancak cezayı adli para cezasına çeviremeyeceğine dair aksi yöndeki değerlendirmeler için bkz. Toroslu/Toroslu, s. 502; Akbulut, s. 1089. Cumhurbaşkanının özel af yetkisi kapsamında cezayı hafifletip, kaldırabileceği, ancak başka bir cezaya çevirmesinin mümkün olmadığı; bununla birlikte cezayı tamamen kaldırma yetkisine sahip olan Cumhurbaşkanının, bu cezayı başka bir cezaya çevirme yetkisinin olmadığını kabul etmenin yerinde olmadığına dair tespitler için bkz. Artuk/Gökcen/Alşahin/Çakır, s. 1056 vd. 87 Af, Anayasa’da düzenlenen bir kurum olmakla birlikte, Anayasa’nın ilgili maddelerinin af ilan etme yetkisinin kimde olduğunu hüküm altına aldığı; af ilanının, suçla ilgili ne anlama geldiğinin ve sonuçlarının ne olduğunun ise TCK m. 65’de belirlendiğine dair bkz. Akbulut, s. 1085.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1