35 TBB Dergisi 2023 (166) Aysun ALTUNKAŞ a. Kapsam TBMM özel af ilanına karar verme yetkisini bir kişi için kullanabileceği gibi daha fazla sayıda kişi için de kullanabilir. TBMM özel af ilan etme yetkisini bir kişi için kullanırsa bireysel özel aftan; birden fazla kişi için kullanırsa toplu özel aftan söz edilir. Yukarıda genel af ile ilgili yapılan açıklamalar sırasında da ifade edildiği üzere 2001 yılında 4709 sayılı Kanun ile “Anayasa’nın 14. maddesindeki fiillerden dolayı hüküm giyenler hariç olmak üzere” ifadesi Anayasa’nın 87. maddesinden çıkartılmak suretiyle TBMM’ne devlet aleyhine işler suçlar dahil bütün suçlar bakımından özel af ilan etme yetkisi tanınmıştır. Dolayısıyla hükümlülerin hangi suçtan mahkûm oldukları dikkate alınmaksızın, özel aftan yararlandırılabilmeleri mümkündür.90 Bunun tek istisnası, yine yukarıda genel af ile ilgili açıklamalar sırasında ifade edildiği üzere Anayasa m. 169/3 uyarınca orman suçları olup, münhasıran orman suçları için genel ve özel af çıkartılması mümkün olmadığı gibi, ormanları yakmak, ormanı yok etmek veya daraltmak amacıyla işlenen suçların genel ve özel af kapsamına alınması mümkün değildir. Bu açıklamalar doğrultusunda söz konusu hükümlülerin aftan yararlandırılmaları bakımından orman suçları hariç, haklarında hüküm kurulan suçun ya da bu suç karşılığında hükmedilen cezanın ağırlığı bakımından bir sınırlandırma yapılmadığı gibi, bu kişilerin sağlık durumları bakımından da ağır hasta olmalarının veya sürekli bir sakatlıklarının olmasının aranması gibi bir sınırlandırmanın yapılmadığı görülmektedir.91 Dolayısıyla TBMM bu yetkisini kullanırken, yukarıda da ifade edildiği gibi bir kişi için, o kişinin ağır hasta olması gibi sağlık koşullarını dikkate alarak bireysel özel af ilan edebileceği gibi,92 toplumsal koşulları göz önünde bulundurarak belli suçları işleyerek mahkum olanlar ya da suçun niteliğini dikkate almaksızın belli bir sürenin üzerinde ya da altında hapis cezasına mahkum olan tüm kişiler için toplu özel af da ilan edebilir.93 TBMM bu yetkisini bireysel 90 Soyaslan, s. 424. 91 Keyman, s. 69. 92 Kişinin durumunun bireysel olarak göz önünde bulundurulması sonucunda affedilerek, içinde bulunduğu kötü durumdan kurtarılmasının, o kişiler üzerinde, kişilerin cezalandırılmasına nazaran daha olumlu sonuçlar yaratacağı yönünde bkz. Özek, s. 120. 93 Toplu özel affa 21.12.2000 tarih ve 4616 sayılı Kanun’un 1. maddesinin 1. fıkrası örnek verilebilir. Zira bu kanun tüm idam cezasına mahkûm edilip, 21.12.2000 tarihinde infaz kurumunda 30 yılını tamamlamış olanların şartlı salıverilme-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1