Türkiye Barolar Birliği Dergisi 166.Sayı

46 Türk Ceza Hukukunda Af tifikalar, kitap okuma alışkanlıkları, diğer hükümlü ve tutuklular ile ceza infaz kurumu görevlileri ve dışarıyla olan ilişkileri, işledikleri suçlardan dolayı duydukları pişmanlıklar, ceza infaz kurumu kuralları ile kurum bünyesindeki çalışma kurallarına uyumları ve aldıkları disiplin cezaları gibi kriterler dikkate alınacaktır (CGİK m. 89/1, 2). İdare ve gözlem kurulu tarafından yapılan bu değerlendirmelere esas olacak ilkeler ve kurulun bu maddeye ilişkin çalışma usul ve esaslarının ise Bakanlıkça çıkartılacak Yönetmelikle düzenlenmesi hüküm altına alınmıştır (CGİK m. 89/7, İnfaz Yönetmeliği m. 109/7). Koşullu salıverilmede amaç, infazı hükümlülerin kişiliğine uydurarak, onları topluma yeniden kazandırmak olduğundan116 hükümlüleri koşullu salıverilmeden yararlandırmak için iyi halin aranmasının nedeni de uygulanan iyileştirme programlarına göre toplumla bütünleşmeye hazır olup olmadıkları, tekrar suç işleme ve mağdura veya başkalarına zarar verme risklerinin düşük olup olmadığını belirlemektir (CGİK m. 89/1). d. Şikâyetten Vazgeçme ile Karşılaştırma Şikâyetten vazgeçme, şikâyet hakkını kullanmış olan suçtan zarar görenin şikayetini geri almasıdır; henüz şikâyet hakkını kullanmamış suçtan zarar görenin, bu hakkını kullanmayacağını beyan etmesi ise şikâyetten feragattir.117 Takibi şikâyete bağlı suçlarda şikâyetin varlığı, bir muhakeme şartı iken, şikâyetten feragat ya da şikâyetten vazgeçme ise bir muhakeme engelidir. Şikayetten vazgeçme, ceza yargılamasında düşme kararı verilmesini gerektiren bir durumdur (TCK m. 73/4, CMK m. 223/8). Kamu davasının düşmesi sonucunu doğuran bu etkisi nedeniyle şikâyetten vazgeçme, genel af kurumuna benzemektedir.118 İki kurum arasındaki bir diğer benzerlik de kapsamına giren kişilerin mahkûmiyet kararlarının bulunmaması noktasında karşımıza çıkmaktadır. Zira şikâyetten vazgeçme, şikâyetten vazgeçilen kişi hakkındaki kamu davasının düşmesi sonucunu doğurduğundan 116 Soyaslan, s. 435. Benzer tespitler için bkz. Yalçın Sancar, “23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun’un Hukuksal Niteliği ve Sonuçları”, s. 160 vd. 117 Hamide Zafer, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul 2021, s. 516, 517. 118 Keyman, s. 12.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1