Türkiye Barolar Birliği Dergisi 166.Sayı

47 TBB Dergisi 2023 (166) Aysun ALTUNKAŞ sanık hakkında bir mahkûmiyet kararı bulunmayacaktır. Genel af da kamu davası kesin hükümle sonuçlanmadan ilan edildiğinde kamu davasının düşmesi sonucunu doğuracağından, bu halde de sanık hakkında bir mahkûmiyet kararı bulunmayacaktır. Bununla birlikte genel af, sanık hakkındaki kamu davası kesin hükümle sonuçlandıktan sonra ilan edilir ise, cezanın infazına engel olduğu gibi, kişi hakkındaki mahkûmiyet kararının adli sicilden silinmesi sonucunu doğuracak, dolayısıyla yine sanık hakkında hiç mahkûmiyet kararı tesis edilmemiş gibi olacaktır. Oysa şikâyetten vazgeçme, kural olarak hükmün kesinleşmesine kadar mümkün olup, sanık hakkındaki mahkûmiyet kararı kesinleştikten sonra şikâyetten vazgeçmenin mahkûmiyet kararı ve dolayısıyla cezanın infazı üzerinde herhangi bir etkisi olmayacaktır (TCK m. 73/4). Dolayısıyla şikâyetten vazgeçmenin kamu davası kesin hükümle sonuçlanıncaya kadar mümkün olmasına rağmen, genel af ilanı bakımından böyle bir süre sınırının olmaması bu iki kurum arasındaki bir diğer farkı teşkil etmektedir. Bununla birlikte istisnai olarak hüküm kesinleştikten sonra da şikayetten vazgeçmeye imkan tanıyan yasal düzenlemelerin de bulunduğu, bu gibi hallerde “mahkeme tarafından hükmün bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilmesi” gerektiğinin ifade edildiği görülmektedir.119 Ancak kesinleşmiş mahkumiyet kararları bakımından, dosyanın tekrar yargılamayı yapan ilk derece mahkemesinin önüne gitmesi ve aynı mahkemenin “hükmün bütün sonuçlarıyla birlikte ortadan kaldırılmasına” karar vermesini öngören bu yasal düzenlemelerin, CMK m. 223’de yer verilmeyen bir karar türünü sisteme dahil etmesi nedeniyle eleştiriye açık olduğu düşünülmektedir. Öte yandan sadece şikâyete hakkı olan ve bu hakkını kullanmış olan suçtan zarar görenler, şikâyetten vazgeçme imkanına sahipken; genel af sadece Anayasa m. 85 uyarınca TBMM tarafından ilan edilebilecektir. Yine şikâyetten vazgeçme, sadece takibi şikâyete bağlı suçlarda ceza davasının düşmesi sonucunu doğururken; genel af kapsamına takip usulü fark etmeksizin bütün suçların alınabilmesi mümkündür.120 119 Çek Kanunu’nda yer verilen bu tip yasal düzenleme örnekleri için bkz. Centel/ Zafer, s. 730, dp. 31. 120 Keyman, s. 13; Sözüer, s. 234.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1