Türkiye Barolar Birliği Dergisi 167.Sayı

121 TBB Dergisi 2023 (167) Burak MELEMEZ tedbirlerine başvurulmasına imkân sağlamadığından kanaatimizce, ASSS doğrultusunda iç hukukta gerekli düzenleme ve değişiklikler yapılmadıkça şüpheli ve sanığa ait bulut veya sosyal medya hesaplarında rızaya dayalı arama yapılamaz.162 C. Bulutta Depolanan Verilere Erişim İçin Alternatif Bir Yöntem: Veri Yerelleştirme/İkameti Bulutta depolanan sayısal delil niteliğindeki veriler, buraya kadar yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, bir bilişim cihazının dahili hafızasındaki verilere erişilmesinde olduğu gibi CMK m. 134 kapsamında alınacak arama kararına istinaden kolaylıkla elde edilememektedir. Özellikle şüphelinin/sanığın kullandığı bulut hizmet sağlayıcısına ait veri depolama merkezlerinin yurt dışında olduğu hallerde, adli yardımlaşma sürecinin işleyişindeki aksaklıklar nedeniyle elde edilmek istenen deliller ya elde edilememekte ya da geç elde edilmektedir. Verilerin bulut hizmet sağlayıcısına ait veri merkezleri arasında sürekli hareket halinde olduğu hallerde ise, verilerin nerede olduğu tam olarak tespit edilemediğinden adli makamlar bulutta depolanan verilerin elde edilmesi için hangi yönteme başvurması gerektiğini dahi tespit edememektedir. Bulutta depolanan verilerin elde edilmesi sürecinde yaşanan bu zorluklar, devletleri vatandaşlarına ait verilerin ülke topraklarındaki yerleşik sunucularda depolanması yoluna başvurmaya sevk etmiştir.163 Veri yerelleştirme (data localization),164 veri ikameti (data residency)165 veya veri milliyetçiliği (data nationalism)166 CMK m. 135 şüpheli ve sanık hakkında başvurulabilen bir koruma tedbiri olduğundan, mağdurun rızasıyla iletişimin denetlenmesinde CMK m. 160 vd. hükümlerine başvurulur. Özbek, “Türk Hukukunda”, s. 193. 162 Aynı yönde görüş için bkz. Hamza Aytaç Doğanay, Mobil Cihaz Adli Bilişiminde Karşılaşılan Güncel Zorluklar ve Delil Zinciri, Legem Yayıncılık, Ankara, 2020, ss. 18-19; Şüphelinin rızasına dayalı olarak arama yapılamayacağı ve bunun kendini suçlayıcı beyanda bulunmama hakkı bakımından değerlendirilmesi için bkz. Dereboylular, ss. 172-173. 163 Boncinelli, s. 28; Devletler iç hukukun uygulanmasını sağlamak, yabancı devletlerin gözetiminden kaçınmak, vatandaşlarının gizliliğini ve güvenliğini sağlamak, ekonomik kalkınmayı güvence altına almak gibi nedenlerle veri yerelleştirme yoluna başvurmaktadır. Veri yerelleştirme nedenleri hakkında detaylı bilgi için bkz. Anupam Chander/Uyên P. Lê, Data Nationalism, Emory Law Journal, Vol. 64, Issue 3, s. 713 vd. 164 Schwartz, s. 1694. 165 Boncinelli, s. 28. 166 Chander/Lê, s. 677 vd.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1