Türkiye Barolar Birliği Dergisi 167.Sayı

62 Sosyal Medya Düzenlemesi İçin Bir Türkiye Denemesi bir toplumda bu hurmayı tüketen ve tüketmiş olanların içine düşeceği endişe ya da korkunun tarifi veya telafisi yoktur. Son olarak dini açıdan incelersek Müslümanlar için kutsal bir ay olan Ramazan ayında yine kutsiyet addedilen bu yiyeceği tüketememek insanları mevcut psikoloji içinde daha huzursuz ve mutsuz edebilecektir. Sadece kısa bir sürede oluşturulup kısa bir sürede paylaşılabilen ve kaynağı belli olmayan bu dezenformasyon örneği birçok kişi ve kuruma, birçok açıdan zarar verebilmekte ve onları yanlış yönlendirebilmektedir. Bir hurma ile ilişkilendirilen olumsuz bir olgunun bile halk arasında ve devlet açısından birçok olumsuz sonucu olduğu düşünülürse bu bilgilerin ne kadar tehlikeli boyutlara ulaşabileceğinin sınırı öngörülemez bir durumdadır. Yine başka bir örnekle devam edecek olursak, Amerika Birleşik Devletleri’nin 2016 seçimlerinde Donald Trump’ın neden olduğu dezenformasyon ile Brexit referandumu süreci yanlış ve yanıltıcı bilginin ulaşabileceği boyutları göstermek açısından çarpıcı örnekler olarak verilebilir.38 Örneğin Papa Francis’in Trump’ı desteklediği39 asılsız bilgisi Obama destekçilerinin yüzde sekizi tarafından doğru kabul edilmiştir.40 Bu oran önemlidir çünkü seçimin sonucunu değiştirecek büyüklüktedir. Dolayısıyla bir sonraki bölümümüzde işleyeceğimiz konu olan düzenlemelerin bu örnekler ışığında bakıldığında dahi ne kadar gerekli olduğu görülmektedir. Yine belirtmek gerekir ki bir bilgi sosyal medya aracılığıyla paylaşıldığında geri dönüşü zor ve telafi edilemez sonuçlara neden olabilmektedir. Hızlı bir reaksiyon ile bu tür yanıltıcı ve yanlış bilgilere müdahale etmek tabii ki elzemdir fakat bu müdahalede ölçülü olmak şarttır. Bu ölçü ise düşünce özgürlüğünün zedelenmemesidir. Tekrar üstünden geçecek olursak dezenformasyon ile yalan haber birbirlerine o kadar yakın kavramlardır ki ayırt etmek çok zor olabilmektedir. Belli ölçütler geliştirmiştik ve kanımca aralarındaki ince çizgi haber değeri taşıyıp taşımaması ile alakalıdır. Yalan haber örneğini 38 Nefise Şirzad, “Kovid-19 Sürecinde Aşı Kararsızlığı: Aşı Karşıtı Tweetlere İlişkin Bir Analiz”, TRT Akademi Dergisi, 2022, C. 7, S. 14, s. 61. 39 Sydney Schaedel, Did the Pope Endorse Trump https://www.factcheck. org/2016/10/did-the-pope-endorse-trump/ Erişim Tarihi: 02.01.2023. 40 Blake Aaron, “A New Study Suggests Fake News Might Have Won Donald Trump The 2016 Election”, The Washington Post https://www.washingtonpost. com/news/the-fix/wp/2018/04/03/a-new-study-suggests-fake-news-mighthave-won-donald-trump-the-2016-election/ Erişim Tarihi: 02.01.2023.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1