85 TBB Dergisi 2023 (167) Burak MELEMEZ Akıllı telefonlar bu özellikleri itibariyle günümüzde sayısal deliller1 için eşsiz birer kaynak haline gelmişlerdir. Akıllı telefonlardan elde edilen delillerin bilgisayarlar veya diğer bilişim cihazlarından elde edilen delillerden farkı bu delillerin doğrudan kullanıcıyla ilişkilendirilebilir olmasıdır.2 Kullanıcının kiminle görüştüğü, sosyal medya hesapları, e-postaları, fotoğraf, video ve ses kaydı gibi birçok veriye bu yolla ulaşılabilir. Bu cihazlar müşterek kullanımdan ziyade şahsi kullanıma tahsisli olduklarından akıllı telefonlardan elde edilen delillerin kullanıcısıyla bağlantısının ortaya konulması da oldukça kolay olacaktır. Bu nedenle akıllı telefonlar maddi gerçeğe ulaşılmasını sağlayacak temsil edici ve ispat gücü yüksek delillerin elde edilmesi bakımından oldukça önemli birer kaynaktır. Teknolojinin gelişimiyle bağlantılı olarak bilişim cihazlarındaki sayısal delillerin büyük bir kısmına çeşitli adli bilişim inceleme ve yöntemleriyle kolaylıkla erişilebilmektedir. Ancak unutulmamalıdır ki, bir delil maddi vakıa bakımından ne kadar önemli olursa olsun hukuka uygun olarak elde edilmediği takdirde hükme esas alınamaz (CMK m. 217/2). Dolayısıyla sayısal delillerin elde edilmesinde teknik boyut kadar hukuki boyut da önemlidir. Teknik eksiklikler delilin elde edilememesine, hukuki hatalar ise elde edilen delilin hukuka aykırılığına yol açar.3 Adli bilişim yöntemleri ne kadar ilerlerse ilerlesin bilişim cihazlarından elde edilen delillerin hukuka aykırı olmaması için öncelikle kanunda öngörülen usule göre alınmış bir karar bulunmalı ve bu karar hukuka uygun bir şekilde icra edilmelidir. Bu doğrultuda bilgisayar, bilgisayar kütükleri ve programlarında arama yapılabilmesi için CMK m. 134, telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi için ise CMK’nın 135 vd. maddeleri kapsamında bir karar alınması gerekir. Ancak akıllı telefonların birden fazla fonksiyona sahip olması ve bu cihazların her geçen gün farklı şekil ve amaçlarla 1 Elektronik delil, sayısal delil kavramını da kapsayan bir üst kavramdır. Çalışmamızda bir elektronik delil türü olan analog delillerin günlük hayatımızdan her geçen gün silinmesi ve çalışmamızın konusunu teşkil eden elektronik delil türünün sayısal deliller olması sebebiyle sayısal delil kavramının kullanılması tercih edilmiştir. Elektronik ve sayısal delil kavramları hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Olgun Değirmenci, Ceza Muhakemesinde Sayısal (Dijital) Delil, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2014, s. 125 vd. 2 Değirmenci, Sayısal Delil, s. 147. 3 Değirmenci, Sayısal Delil, s. 311.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1