334 / 617
TBB Dergisi 2015 (120)
Servet YETİM
333
bağlantısı olan kavramlardır. Zaman zaman bu kavramlar birbirine
karıştırılabildiği gibi yasal düzenlemelerde de bu kavramların kap-
samları genişletilmek suretiyle birbirlerinin yerine kullanılabilmekte-
dir. Birbirine en yakın anlam ifade eden kavramlar ise zorbalık, siber
zorbalık ve siber takipcilikciliktir.
21
Klasik zorbalık ya da başka bir ifadeyle yüz yüze zorbalık ile si-
ber zorbalık arasında suçun işleniş şekli, işlendiği yer, işlenme zamanı
ve benzeri hususlarda birçok farklılık bulunmaktadır. İfadelerden de
anlaşılacağı üzere klasik zorbalıkta fail ile mağdur karşılıklı ve yüz
yüzeyken siber zorbalıkta genellikle fail ve mağdur yüzyüze olmadığı
gibi çoğu zaman da fail kimliğini gizlediğinden daha çok mağdur ta-
rafından bilinmeyen kişi olmaktadır.
Çocuklara ve gençlere karşı yapılan yüz yüze zorbalık genelde
okul içerisinde, eklentilerinde, spor salonlarında, sokaklarda ve ben-
zeri yerlerde meydana gelirken siber zorbalık; okulda, çocukların ve
gençlerin kendilerini güvende hissettikleri evlerinden ya da başka or-
tamlarda maruz kaldıkları/kalabilecekleri bir saldırı türüdür. Klasik
zorbalık genellikle okul saatleri içerisinde gerçekleşirken, siber zorba-
lıkta zaman ve mekânın önemi olmadığından mağdur 7/24 siber zor-
banın hedefindedir. Klasik zorbalıkta olaya şahit olan kişi sayısı çok
azken, siber zorbalık bazen milyonların vakıf olduğu bir ortamda ve
global ölçekte işlenebilmektedir. Klasik zorbalıkta olayın delili daha
çok görgü şahitleri iken siber zorbalıkta, yazı, ses, resim, video ve log
kayıtları gibi dijital delillerdir.
Klasik zorbalığın aksine siber zorbalıkta delil çeşitliliği çok daha
fazla olmakla birlikte bu deliller uçucu mahiyetteki verilerden oluş-
maktadır. Bu deliller koruma altına alınmazsa kısa zamanda yok edi-
lebileceği gibi ayrıca isbatı zor, inkârı kolay olan deliller kapsamında
değerlendirilmektedir. Klasik zorbalıkta kişilerin daha çok vücut bü-
tünlüğü ve sağlığını tehdit edilirken siber zorbalıkta daha ziyade kişi-
nin ruhsal durumunu tehdit altındadır. Klasik zorbalığın etkileri kısa
zamanda fark edilmesine rağmen siber zorbalıkta zorbalığa maruz ka-
lan bu durumu paylaşıp rapor etmediği müddetçe, başkaları tarafın-
dan farkedilmesi çok da kolay olmayacaktır. Klasik zorbalıkta yardım
21
Tanya Beran, Qing Li, “The Relationship between Cyberbullying and School Bull-
ying”, Journal of Student, Wellbeing 2007, Vol. 1(2), p.15-33