dergi-121

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Hâkim ve Savcılara İlişkin Disiplin ...

mercii ya da kişi, yürütmeden bağımsız olmalıdır. Soruşturma izninin

hükümet üyelerinden birisine verilmesi, kuvvetler ayrılığı ilkesine ay-

kırıdır. Bu tür bir düzenleme, yargıya olan güveni sarsacağı gibi, yü-

rütme organının yargısal süreçlere müdahalede bulunduğu yönünde

şüphelerin doğmasına da neden olacaktır.

1.2. Disiplin Kararları Verecek Merciin Tarafsız Olması

AİHM’ne göre, yargı kurulunun bağımsız olması yeterli olmayıp,

aynı zamanda üyelerinin hakkında karar verilecek konuda, tarafsız ol-

ması ve tarafsız olarak algılanması da gereklidir. Sözleşme’nin 6. mad-

desi anlamında tarafsızlık, uyuşmazlık sonucunda verilecek kararı

etkileyecek bir önyargı, tarafgirlik ve menfaatin olmaması anlamına

gelmektedir. Taraflılık hali, hâkimin objektif davranmasını imkânsız

hale getiren ve hükmü perdeleyen veya etkileyen bir davranış veya

bakış açısı, zihinsel durum veya koşuldur. Taraflılık, duygu ve düşün-

celerin beden dili ile dışa vurumu şeklinde olabileceği gibi, belirli söz

ve söylemlerle de yansıtılabilir.

Volkov- Ukrayna kararında belirtildiği üzere; tarafsızlık, kural

olarak peşin hüküm ve önyargı yokluğuna işaret eder. Mahkeme’nin

yerleşik içtihatlarına göre tarafsızlığın varlığı, belli bir yargıcın kişisel

kanaatleri ve davranışlarına göre belirlenen subjektif test ve mahke-

menin oluşumu ve sahip olduğu güvenceler dikkate alınarak belirle-

nen objektif test dikkate alınarak saptanmaktadır. Mahkeme, tarafsız-

lık açısından kamuoyundaki algıyı da dikkate almaktadır. Buna göre,

tarafsız olarak algılanmak, en az tarafsız olmak kadar önemlidir. Zira,

adaletin sadece yerine gelmesi yetmez, yerine geldiğinin de görülme-

si gerekir. Risk altında olan, demokratik bir toplumda mahkemelerin

halkta uyandırması gereken güvendir.

AİHM, Harabin-Slovakya, Başvuru no: 58688/11, 20/ 11/2012, http://hudoc.

echr.coe.int, erişim tarihi: 30.05.2015

Steven R.Salbu, Law and Conformity, Ethics and Conflict: The Trouble with

Law-Based Conceptions of Ethics, Indiana LawJournal: Vol. 68: Iss. 1, Article 3, s.

AİHM, Volkov- Ukrayna, Başvuru no: 21722/11, 09/01 /2013.http://hudoc.

echr.coe.int, erişim tarihi: 02.05.2015