146 Depremden Kaynaklanan Manevi Zararlardan İdarenin Sorumluluğu 3. Zarar Görenin Kusuru Zarar, zarar görenin davranışından doğmuşsa, bu durum idarenin kusurlu ve kusursuz sorumluluğunu ortadan kaldırmaktadır. Zararın tek nedeni zarar görenin davranışı değil de zarar görenin davranışı zararın oluşmasına katkıda bulunmuşsa bu durumda idarenin sorumluluğunun zarar görenin kusuru oranında azaldığı kabul edilmektedir.38 Deprem bakımından imar hukukuna aykırı yapıların yapılması ve özellikle de imar barışından yararlanan binalar bakımından ortaya çıkan zararlardan idarenin sorumluluğu meselesinin irdelenmesi gerekmektedir. Danıştay 1999 depreminden sonra verdiği bir kararında, inşaatın ruhsatına aykırı olarak tamamlanması ve henüz iskân edilmeden deprem sonucunda zararın oluştuğu hallerde zarar görenin kusurunun idarenin tazmin sorumluluğunu ortadan kaldırdığına hükmetmiştir.39 Olayda, davalı idarenin zararı ağırlaştırıcı bir işlem ve eyleminin bulunmadığı, inşaat sahiplerinin eyleminin sonucunda zararda artış meydana geldiği, bu durumda idarece tazmini gereken maddi ve manevi bir zararın bulunmadığı sonucuna varılmıştır. İdarenin kusursuz sorumluluğuna gidilemeyeceğini ise mevzuat çerçevesinde ödeme yapılması ve bölgede yaşayanlar için depremden kaynaklanan zararların genel nitelikte bir zarar olduğu bireysel zarar bulunmadığı hususları ile gerekçelendirmiştir. Deprem bakımından önem arz eden güncel konu, İmar Kanunu’nun imar barışına ilişkin hükmünde yer alan “binanın depreme dayanıklılığı yapı malikinin sorumluluğundadır” şeklindeki düzenlemenin (geçici madde 16. maddenin 10. fıkrasının son cümlesi) idarenin sorumluluğuna etkisidir. İmar barışı olarak adlandırılan düzenlemenin kapsamına Boğaziçi Kanunu’nun dahil edilmesine ilişkin ibare ile sınırlı şekilde açılan iptal davasında Anayasa Mahkemesi imar barışının amaç ve sınırları38 Ender Ethem Atay, İdari Yargılama Hukuku, Seçkin, Ankara 2021, s.361; Kaplan, s.325; Petit/Frier, s.734. 39 DİDDK, 17.12.2009, E.2008/11, K.2009/3108, https://www.danistay.gov.tr/assets/pdf/yayinlar/dergi/20_05_2019_042636.pdf, s.39.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1