161 TBB Dergisi 2023 (167) Şerife YILDIZ AKGÜL İdari eylemin pozitif hukukta bir tanımı bulunmamaktadır. Danıştay içtihadı birleştirme kararında idari eylemi; idarenin fonksiyonu sırasındaki bir hareketi, bir olayı bir tutumu olarak tanımladıktan sonra, salt idari eylemler ve idari işlemin icrası için idari eylemler olarak ikiye ayırmıştır. Salt idari eylemler; bir idari karar ve işlemle ilgisi olmayan öncesinde, temelinde bir idarî karar veya işlem olmayan eylemlerdir.86 Depremden kaynaklı zararın kaynağı olarak idarenin deprem öncesinde, ya da deprem sonrasında arama-kurtarma başta olmak üzere diğer görevlerini yerine getirmedeki gecikme ve yetersizlik şeklinde hizmet kusuru sayılan faaliyetleri idari eylemdir. Özellikle idari işlemlerin ilgililerce uygulanması gerektiği durumlarda, idarenin ilgilileri denetleme konusunda hareketsizliği idari eylem olarak kabul edilmektedir.87 Bu çerçevede idarenin deprem öncesi yerine getirmesi gereken binaların depreme dayanaklılığı konusundaki denetimi gerçekleştirmemesi idari eylemdir. Yine deprem sonrasında belirtilen arama-kurtarma ve diğer kamu hizmeti faaliyetleri çoğunlukla idari eylemler ile gerçekleştirildiğinden ortaya çıkan maddi ve manevi zararlar da idari eylemlerden kaynaklanmaktadır.88 İdari eylemler bakımından yapılan salt idari eylem- idari işlemin icrasına ilişkin eylem ayrımının önemi kanun koyucu tarafından farklı hükümlere tabi tutulmasından ileri gelmektedir. Yargılama usulü bakımından idari işlemin icrasına yönelik eylemlerin kaynağı olan idari işlem kurucu nitelikte olduğu için bu eylemler idari işlemin hukuki rejimine tabidir.89 Nitekim idari işlemin icrasına ilişkin idari eylemler İYUK’un 12. maddesinde düzenlenmişken salt idari eylemler 13. maddede düzenlenmiştir. İdari işlemin icrasına yönelik eylemlere ilişkin düzenlemeye göre; bir işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı tam yargı davaları, icra tarihinden itibaren dava süresi içinde açılabilir. 86 DİBK, 14.04.1973, Esas:1972/2, Karar:1973/10, https://danistay.gov.tr/assets/ pdf/upload/2021-12-30-11-22-3618697.pdf 87 Taner Ayanoğlu, Uyuşmazlık Mahkemesi Kararlarına Göre İdari Eylemin Tanımlanması, Legal, İstanbul 2004, s.91. 88 Ayanoğlu, Uyuşmazlık Mahkemesi…, s.270. 89 Selami Demirkol, “İdare Hukukunda İdari Eylemler Olgusu”, Sayıştay Dergisi, 2001, Cilt:12, Sayı:40, s.11; Ayanoğlu, Uyuşmazlık Mahkemesi …, s.110-111.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1