170 Depremden Kaynaklanan Manevi Zararlardan İdarenin Sorumluluğu Ancak belirtilmelidir ki dava süresince yeni zararların ortaya çıkması ya da zararın artması halinde de talep edilen tazminat miktarının artırılabileceği kabul edilmektedir. Bu durumda sadece ilk derece yargılama aşamasında değil kanun yolu aşamasında da talep edilen tazminat miktarının artırılması mümkündür.119 Davacılara bu imkân tanınmadan önce manevi tazminat miktarlarının düşük olması sorununa bir çözüm olarak ultra petita kuralının mutlak şekilde terk edilmesi gerektiği savunulmuştur. Buna göre; çoğu zaman tazminat miktarının uzman bilirkişilerce belirlendiği ve uyuşmazlıkta bazı konuların ancak idarenin elindeki bilgi ve belgelerin mahkemeye sunulmasından sonra aydınlanabildiği hususları göz önünde bulundurularak yargılama sonunda ortaya çıkan tazminat miktarının talep edilenden yüksek olması halinde mahkeme talep edilenden fazlasına hükmedilebilmelidir.120 Manevi tazminat miktarının artırılmasını sağlayan bir diğer hukuki araç manevi tazminata faiz yürütülmesidir. Özellikle manevi tazminatın mahkemece talep edilen miktar kadar hükmedilmesi halinde manevi tazminat miktarını artırıcı bir mekanizma olduğu ifade edilmelidir. Faize hükmedilebilmesi için taleple bağlılık kuralı gereğince davacı tarafından talepte bulunulması gerektiği kabul edilmektedir.121 Danıştay faizi; “idarenin tazmin borcu bağlamında; kişilerin, idarenin eylem ve/veya işlemlerinden dolayı uğradıkları zararların giderilmesi istemiyle başvurmalarına karşın, idarenin zararı kendiliğinden ödemeyip, yargı kararıyla tazminata mahkûm edilmesi sonucunda, idarenin temerrüde düştüğü tarihten tazminatı ödediği tarihe kadar geçen süre için 3095 sayılı Kanun’a göre hesaplanacak tutar” olarak tanımlamaktadır.122 Manevi zararın takdiri nitelikte olması nedeniyle manevi tazminatın hesaplanma tarihinin hüküm günü olduğu ve faiz yürütüleme119 Gözler, s. 1389. 120 Güran, Türk İdare Hukukunda …, s. 168. 121 Gözler, s. 1423; Kaplan, s.334, Faizin talep edilmesi gerektiğine yönelik bir karar için bkz. Danıştay 10. Daire, 06.06.2022, Esas: 2017/2910, Karar: 2022/3046, www. danistay,gov.tr 122 Danıştay 10. Daire, 30.05.2022, Esas: 2017/2968, Karar: 2022/2893, www. danistay,gov.tr
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1