19 TBB Dergisi 2023 (167) Muhammed Ali AYDIN 1- Cumhurbaşkanı devlet başkanıdır ve temel görevleri üstlenmiştir. A- Anayasayı gözetir - Anayasa konseyinin 3 üyesini atar ve anayasa konseyinin başkanını seçer. - Yasaların ve sözleşmelerin anayasaya uygunluğunun denetlenmesi ve gerekirse iptal edilmesi için Anayasa konseyine başvurabilir. B- Hakemliğiyle kamu gücünün düzenli işleyişini ve devletin devamlılığını garanti eder. - Başbakanı ve bakanları atar (FR. AY. m. 8). - Parlamentoya okunmak üzere mesaj yollayabilir ve parlamentoyu olağanüstü toplantıya çağırabilir (m. 30). - Ulusal meclisi feshedebilir (m. 12). C- Ulusal Bağımsızlığın, toprak bütünlüğünün ve sözleşmelere uyulmasının garantisidir. - Uluslararası ilişkilerde önemli rolü vardır. Sözleşmelerin görüşülmesinde ve onaylanmasında yetkilidir (m. 52). - Başkomutandır (m. 15). Ancak tabii ki başkomutanlık yetkilerinin kullanılmasında başbakanla ve meclisle yetkileri paylaşmaktadır. “Arbitrage” kavramıyla ifade edilen cumhurbaşkanının anayasal organların anayasaya uymaları ve onların bir harmoni içerisinde çalışması olarak anlaşılabilecek hakemlik yetkisinin sınırları tartışmalıdır. Ancak Fransız siyasi hayatında bu hakemlik yetkisinin hukuki anlamından ötede oldukça aktif bir hakemlik olduğu açıktır. 2- Cumhurbaşkanı ve hükümet ilişkileri Anayasa bu konuda yorumlanma konusunda oldukça karmaşıktır. Anayasa cumhurbaşkanına birkaç yetki veriyor ancak uygulamada daha çeşitli ve daha fazla yetkiler kullanılıyor. Eğer cumhurbaşkanı “çifte çoğunluk” desteğine sahip ise hükümeti boyunduruğu altına almış görünümü vermektedir. Bu durumda cumhurbaşkanı asıl lider, sistemin itici gücü olmaktadır. O derece ki hükümet programları dahi
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1