Türkiye Barolar Birliği Dergisi 167.Sayı

21 TBB Dergisi 2023 (167) Muhammed Ali AYDIN hi olmaması şartı dışında feshi imkânsızlaştıran hiçbir kayıt veya şart yoktur. Cumhurbaşkanı sembolik denilebilecek danışmayı yaptıktan sonra meclisi feshedebilir. • Cumhurbaşkanı senatoya da ulusal meclise de okunması üzere mesaj yollayabilir ve bu mesaj hiçbir tartışmaya fırsat vermez (m. 18.). Cumhurbaşkanı böyle bir mesaj yollarsa okunması engellenemez. 2008 yılında yapılan anayasa değişikliğiyle cumhurbaşkanı artık meclise de hitap edebilir. Meclise mesaj yollama ve hitap etme yetkisi cumhurbaşkanının meclis üzerindeki hâkimiyetini korumasına imkân vermektedir. Fransa’da cumhurbaşkanı meclise mesaj yollayabilir ve bu mesaj vesilesiyle ve sadece bu mesajla alakalı olarak meclis toplanır ve cumhurbaşkanı isterse bu durumda meclise hitap edebilir. Yani böylece cumhurbaşkanının vermiş olduğu mesajlar ve yasama organına ulaştırmak istediği görüşleri kulak ardı edilememekte illaki dikkate alınmak zorunda kalınmaktadır. Bu da cumhurbaşkanının başbakanla ters düşmesi ihtimalinde kendi partisinden seçilen milletvekilleriyle arasındaki bağın kopmaması için cumhurbaşkanına bir yol sunmaktadır. Öte yandan, cumhurbaşkanı; Danıştay ve Sayıştay üyeleri, valiler, elçiler, generaller, rektörler ve merkezi idare amirleri gibi yüksek düzeyde görevlilerin atanmalarını sağlayan kararnameler ile hükümetin yetki kanunlarına dayanarak kabul ettiği, kanun gücünde metinleri (ordonnance) imzalamayı reddetme yetkisine de sahiptir. Diğer bütün kararnameleri başbakan tek başına çıkartır.48 Bunlara ek olarak istisnai durumlarda roma hukukunda tanımlandığı anlamıyla cumhurbaşkanına diktatör olabilme fırsatı verilmektedir. Anayasanın 16. Maddesine göre “Cumhuriyetin kurumları, milletin bağımsızlığı, ülkesinin bütünlüğü veya uluslararası taahhütlerin yerine getirilmesi ciddi ve ani biçimde tehdit edildiği ve anayasal kamu güçlerinin düzenli işleyişi bozulduğu zaman Cumhurbaşkanı, Başbakanın, Meclis Başkanlarının ve Anayasa Konseyinin resmi görüşlerini aldıktan sonra, bu şartların gerektirdiği önlemleri alır. Durumu bir açıklamayla milletin bilgisine sunar. Bu önlemler anayasal kamu güçlerine en kısa süreler içinde görevlerini yerine getirmek olanak48 Yazıcı, a.g.e., s.95

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1