Türkiye Barolar Birliği Dergisi 167.Sayı

31 TBB Dergisi 2023 (167) Muhammed Ali AYDIN Fransız 1958 Anayasası’nda, “Yasaları yasama organı yapar.” anlayışını ciddi şekilde etkileyecek bir sistem öngörülmüştür. 1958’e kadar “yasa” yasama organı tarafından oylanarak oluşan işlem olarak tanımlanıyordu. Ancak 1958 Anayasası yasama organının yetki alanına maddi bir kriter eklemiştir.58 1958 Anayasası 34. madde hükmü ile daha önceden yasama organının yetkisine giren alanı kısıtlayarak parlamentonun müdahale yetkisini azaltmıştır. Ayrıca 37. madde hükümetin yararına özerk bir düzenleme iktidarının varlığını tanımıştır.59 Böylece 5. Cumhuriyet Anayasası; objektif, genel düzenleyici norm yapma alanını parlamentoya ait olan yasa alanı (les normes législatives) ile yürütmeye ait olan tüzük alanı (les normes réglementaires) olmak üzere yasama ve yürütme organı arasında paylaştırmıştır. Kelsen’in normlar hiyerarşisi piramidine göre en üstte anayasa bulunur, onun altında anayasaya uygun olmak zorunda olan yasalar bulunur. Anayasayı ve yasayı değiştirme yetkisi ise yasama organınındır. Anayasaya ve yasaya uygun olmak şartıyla daha alt statüde yönetmelikler ve tüzükler yapılabilir. Klasik güçler ayrılığı prensibini uygulayan ülkelerde ve bizim sistemimizde, yasama organı her konu hakkında yasa yapabilir. Ancak yasama organı bir alanı genel normlarla düzenledikten sonra yürütme organı yasaya dayanmak şartı ile düzenleyici işlemler yapabilir. Yürütme organının yasama organının kendi yetkisine giren bir alanı düzenlediği iddiasıyla Anayasa mahkemesine başvurma gibi bir ihtimal de yoktur çünkü yürütme organının münhasır düzenleme alanı yoktur. Ancak 1958 Anayasası’nın 34. maddesi yasama organının yasama alanını maddi olarak sınırlandırmıştır. 34. madde şu şekildedir; “Yasalar, aşağıda belirtilen konulara ilişkin kuralları belirler; − Medeni haklar, kamusal özgürlüklerin kullanılması için vatandaşlara tanınan temel güvenceler; basın özgürlüğü, çeşitliliği ve bağımsızlığı; Milli savunma nedeniyle vatandaşların kişilik ve mallarına getirilen yükümlülükler; − Tabiiyet, kişilerin hal ve ehliyetleri, evlilik rejimleri, veraset ve karşılıksız kazandırmalar; 58 Jacqué, a.g.e., s.181 59 Jacqué, a.g.e., s.180

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1