Türkiye Barolar Birliği Dergisi 167.Sayı

33 TBB Dergisi 2023 (167) Muhammed Ali AYDIN Parlamentodaki görüşmeler sırasında, parlamento üyesi tarafından yapılan yasa teklifi veya yasa değişikliği teklifinin yasa alanını ilgilendirmediği ortaya çıkarsa, Hükümet bunların kabul edilmemesini isteyebilir. Parlamentoda bir konuda yasa yapılırken hükümet bu konunun aslında 34. maddede sayılan konulardan birine dahil olmadığı, bu sebeple kendi yetki alanına girdiğini ileri sürüp meclis başkanlarından bu konuda yasa yapılmasının engellenmesini isteyebilir. Meclis başkanı da hükümet ile aynı kanaatte ise o konuda yasa yapılması için oylama yaptırmaz ve o konunun yasayla düzenlenmesine engel olur. Ancak meclis başkanı o konunun yasa alanına girdiği kanaatinde ise, Hükümet veya Meclis başkanı Anayasa Konseyi’ne başvurarak bu konunun 34. maddede sayılan yasa alanında mı yoksa yürütmenin düzenleme alanında mı olduğu hakkında karar vermesini ister. Bu durumda Anayasa Konseyi 8 gün içerisinde karar vermelidir. Görüleceği üzere, Anayasa Konseyi bir konuyu düzenleme yetkisinin yasama organına mı yoksa yürütme organına mı ait olduğu konusunda karar merciidir. Anayasa Konseyi, içtihadlarıyla 1789 Deklarasyonuna ve 1958 Anayasası’nın diğer maddelerine atıf yaparak yasama organının yasa yapma alanını genişletmiştir. Ayrıca Anayasa Konseyi içtihadına göre aslında yasama organının yasa yapma alanına girmeyen bir konuda yasa yapmış olması ihtimalinde yürütmenin yetkisine tecavüz eden bu yasa geçersiz değildir ve Anayasa Konseyi bunu iptal etmez. Ancak hükümet 41. maddedeki prosedürü kullanarak Anayasa Konseyi’ne başvurmak zorunda değildir, yasa her nasılsa kabul edilmişse hükümet 37/2 uyarınca Anayasa Konseyine başvurur, Anayasa konseyi yasanın hükümetin yetkisine giren bir konuyu hükme bağladığını tespit ederse o yasasyı iptal etmez, sadece tespit eder ve böylece hükümet dilerse o alanı yeniden tüzükle düzenleyebilir. Yani bir konu aslında yürütmenin yetkisine giriyor olmasına rağmen o konuda yasa yapılmış ise hükümet aynı konuyu tüzükle düzenleyerek şeklen yasa olan ancak yetki yönünden sakat olan normu yürürlükten kaldırmış olur.62 Buna karşılık yürütmenin yetkisini aşarak yasa alanına giren bir konuda tüzük yaptığı iddia ediliyor ise bunu da Danıştay denetler.63 62 Jacqué, a.g.e., s.181 63 Jacqué, a.g.e., s.182

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1