34 Tarih ve Hukuk Perspektifinden Fransız Yarı Başkanlık Hükümet Sistemi İlk bakışta görünenin aksine, Fransa’da halen yasa esastır ve yürütmenin düzenleyici işlemlerinin normlar hiyerarşisinde üstündedir. Anayasa Konseyi yasa alanını da genel anlayışa uygun olarak geniş yorumlamıştır. Maurice Duverger’ye göre yeni kurallar 4. Cumhuriyetten pek de farklı değildir. Parlamentolar her ülkede önemli konuları ele alırlar ve bu konular 34’üncü maddede sayılanlarla uyumludur. Ona göre zaten önemli konular 34’üncü maddede sayılmıştır.64 Bununla birlikte yürütme organına münhasır düzenleme yetkisinin verilmiş olmasının yürütme organına parlamenter sistemlerde görülmeyen bir hareket etme kolaylığı ve takdir yetkisi verdiği gözden kaçırılmamalıdır. Hükümet, parlamentoya hiç başvurmadan çeşitli konularda ismi yasa olmasa da de facto olarak yasa gücünde işlemler yapmaktadır. Bu haliyle bu mekanizma, klasik güçler ayrılığı ilkesine aykırıdır. Ayrıca halkın temsilcileri olan milletvekilleri hep birlikte karar alırken, belli bir görüş veya parti çerçevesinde oluşmuş olan bir hükümet tek başına karar alabilmektedir. Demokratik meşruiyet açısından sıkıntılı görülebilecek yürütmenin bu düzenleme yetkisi yürütme organını güçlendirmekte, meclis parçalı dahi olsa eğer hükümet oluşmuşsa asgari noktalarda uzlaşmış koalisyonun hareket edebilmesini sağlamaktadır. Yasama organının gücünü azaltan bir diğer kural 40. maddede öngörülmüştür. Parlamento üyeleri tarafından getirilen kanun teklifleri, kabul edilmeleri durumunda kamusal kaynakların azalması, yeni bir kamusal yükümlülük yaratılması ya da böyle bir yükümlülüğün ağırlaştırılması sonucunu doğuramaz. Parlamento üyeleri devletin kamu gelirlerini azaltacak veya kamu harcamalarını artıracak şekilde kanun tekliflerinde bulunamazlar. Parlamento yalnızca kamu gelirlerinin artırılmasına veya kamu giderlerinin azaltılmasına yönelik kanunlar yapabilir. Eric Sales’a göre bu hükmün amacı milletvekillerinin popülizm ve demagoji yaparak sistematik olarak vergilerin azaltmasını ve devletin kaynaklarını tüketmesini engellemektir. Devletin bütçesinin dengesinin korunması en önemli amaç olmakla beraber yasağın diğer etkisi parlamentonun hükümeti sıkıştırabilmek için bir imkândan daha yoksun kalmasıdır. Eğer parlamento kamu bütçesinin zararına bir kanun teklif etmiş ise hükümet “Mali Kabul Edilemezlik İtirazı”nda bulunabilir. 5. Cumhuriyet tarihinde şöyle ilginç bir olay oldu. 60’lı 64 Duverger, a.g.e., s.153
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1