35 TBB Dergisi 2023 (167) Muhammed Ali AYDIN yıllarda bazı milletvekilleri idam cezasının kaldırılması için kanun teklifi verdiler. Buna karşılık hükümet idam cezasının kaldırılması hâlinde idam edilmeyen mahkumlar hapsedileceği için ve bunların barındırılması ve yedirilmesi sebebiyle kamu gideri artacağı için mâli kabul edilemezlik itirazında bulundu. Gerçekten itiraz kamuoyunda çokça tartışılsa da hukuki olarak kabul edildi. İdam cezası ancak 1981 yılında zamanın Adalet Bakanının kanun tasarısı ile kaldırılabildi.65 Parlamenter sistemlerde de var olan, yürütme organına tanınmış diğer düzenleyici işlemler Fransa’da da vardır. Décret d’application denilen bir yasanın uygulanması kararnamesi, bizim sistemimizdeki yönetmeliklere benzer. Kanunun uygulanabilmesi için, kanuna dayanan ve onu açıklayan kararnameye décret d’application yani uygulama kararnamesi denmektedir. Décret Loi dedikleri parlamentonun verdiği yetkiye dayanarak hükümetin yasama alanında yaptığı düzenlemedir ve Türk sistemindeki kanun hükmünde kararnamenin karşılığıdır. Bizim sistemimizde hükümet yasa alanına giren bir konuda düzenleme yapmak istiyorsa parlamentodan nasıl bir düzenleme yapılacağını da açıklayan bir yetki kanununa dayanmalıdır; ancak Fransız sisteminde hükümet yalnızca 34. madde kapsamında kalan bir konu için bu yola başvurmak zorunda kalabilir çünkü 34’üncü maddenin dışındaki konular zaten yürütme organının münhasır düzenleme alanına girmektedir. Fransa Cumhuriyetinde yürütme organı yasama organına göre oldukça güçlendirilmiştir. Seçim sistemi sebebiyle meclise istikrarlı bir çoğunluğun gelmesi sağlanmakta, anayasal yetki bölüşülmesi açısından da yürütme yasama organına öncelenmektedir. Yasama organı ile yürütme organı arasındaki yetki uyuşmazlığına da duruma göre Anayasa Konseyi veya Danıştay çözüm getirmektedir. ii. MECLİSİ FESİH YETKİSİ / HÜKÜMET DÜŞÜRME Demokrasilerde bir seçim sonucu oluşan meclis genelde 4 veya 5 sene için seçilir. Seçim sistemi sebebiyle veya ülkenin ideolojik olarak bölünmesi sonucu meclis çok parçalı olabilir. İlk başta hükümet ko65 M. Eric Sales, Galatasaray Üniversitesi 2009-2010 Droit Constitutionnel Yayınlanmamış Ders Notları
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1