36 Tarih ve Hukuk Perspektifinden Fransız Yarı Başkanlık Hükümet Sistemi layca kurulabilse bile 4-5 sene içerisinde siyasi konjonktür değişmiş olabilir. Demokratik sistem içerisinde bu tıkanıklığın giderilebilmesi, hükümetin sorumluluğunun gündeme getirilebilmesi için yasamanın hükümete karşı ve parlamenter sistemde meclisin hükümetin eli kolunu bağlamaya çalışması ihtimalinde de yürütmenin yasamaya karşı kullanabileceği mekanizmalar öngörülmüştür. Genel olarak yürütmenin yasama organına karşı kullanabileceği mekanizmalar; yürütmenin yasama organını feshedebilmesi, hükümetin görevi sırasında kendi inisiyatifiyle güvenoyu isteyebilmesidir. Fransa’da bu iki mekanizmaya ek olarak “Giyotin” olarak adlandırılan bir usul daha vardır. Katı kuvvetler ayrılığının olduğu Amerikan başkanlık rejiminde yürütme organı yani başkan yasama organını feshedemez. Parlamenter sistemler yumuşak kuvvetler ayrılığına dayandığı için yürütme yasama organına karşı sorumlu olması sebebiyle aralarında etkileşim vardır ve yürütme organı da yasama organını ülkeden ülkeye değişen şartlar çerçevesinde feshedebilir ve ülkeyi yeni bir seçime götürebilir. Parlamenter sistemde meclisin feshi anayasal olarak belirli şartlara bağlı tutulmuştur. Örneğin 1982 Anayasası’nın ilk hâline göre Türkiye’de Cumhurbaşkanının TBMM’yi feshedebilmesi için madde 116 hükmüne göre bakanlar kurulunun güvenoyu alamaması sebebiyle kurulamamasından veya bakanlar kurulu güvensizlik oyu ile düşürüldükten sonra 45 gün içerisinde hükümet kurulamaz ise Cumhurbaşkanı Meclis başkanına danışarak seçimlerin yenilenmesine karar verir yani mevcut meclisi fesheder. Bu sistemde meclisi feshedebilmek için ülkenin en az 45 gün hükümetsiz kalması gerekir. Bunun dışında Cumhurbaşkanının Meclis başkanına danışması şart olmakla beraber Meclis Başkanının olumlu görüşü gerekmez. 1958 Fransa Anayasası’na göre geçen 1 yıl içerisinde başka bir fesih yapılmadığı takdirde Cumhurbaşkanı yalnızca Başbakan, Meclis Başkanı ve Senato Başkanının görüşünü aldıktan sonra Meclisi feshedebilir (m. 12). Fransız Cumhurbaşkanının Meclisi feshedebilmesi için yalnızca danışması yeterlidir. Meclisi fesih için objektif şartlar öngörülmemiştir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; hükümet yalnızca meclise karşı sorumludur yani senatoya karşı sorumlu değildir. Buna koşut olarak Cumhurbaşkanı yalnızca Meclisi feshedebilir, Senatoyu feshedemez.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1