42 Tarih ve Hukuk Perspektifinden Fransız Yarı Başkanlık Hükümet Sistemi Cohabitation yani bir arada yaşama, zıt partilerde yer alan cumhurbaşkanı ile başbakanın aynı dönemlerde görev yapmasıdır. 2000 yılından önce cumhurbaşkanlığı görev süresi 7 yıl iken meclis görev süresi 5 yıl idi. Sosyalist parti üyesi François Mitterand 1981’de cumhurbaşkanı seçildi. Solcu François Mitterand ilk iş olarak 1978 yılında yapılan seçimler sonucu oluşan sağcı çoğunluklu meclisi feshetti. Fransız cumhurbaşkanı anayasanın 12. maddesine göre yalnızca başbakan ve meclis başkanının görüşünü alma şartına uyduktan sonra meclisi feshedebilir. Meclisin feshedilmesi cumhurbaşkanının takdir yetkisindedir. François Mitterand Meclisi feshettikten sonra daha birkaç ay önce solcu adayı cumhurbaşkanı yapan halk tabii ki meclise de solcu bir çoğunluğu soktu. Ancak 1986 yılında yapılan meclis seçimlerinde sağcılar çoğunluluğu sağladı. Sağcı aday Jacques Chirac başbakan seçildi. Başbakanın icrası olmayınca cumhurbaşkanı ülkeyi yönetemeyeceği için François Mitterand geri çekilmek zorunda kalmıştır. Ülkenin yönetimini başbakan üstlenmiştir. Ancak cumhurbaşkanının yetkileri de oldukça geniş olduğu için birtakım sürtüşmeler de ortaya çıkmıştır. Cumhurbaşkanı ile başbakan arasında bazı bakanların atanması konusunda, kanun hükmünde kararnameye gereken karşı imzanın atılmasında sıkıntılar olmuştur. Bu dönemde beraber basın toplantısı düzenleme gibi bir teamül de ortaya çıkmıştır, öyle ki basın mensuplarının sordukları sorulara sırayla cevap verme gibi ilginçlikler dahi ortaya çıkmıştır. Her ne kadar bu durum siyasi uzlaşma kültürüne katkıda bulunmuşsa da Fransızlar da cohabitation durumunun ortaya çıkmasını engellemek için önlem almışlardır. 2000 yılında yapılan anayasa değişikliği ile cumhurbaşkanı seçim süresi 5 seneye indirilmiştir. Meclis seçimleri ile cumhurbaşkanlığı seçimleri aynı sene içerisinde yapılmaktadır. Son durumda Fransa’da artık cohabitation durumunun ortaya çıkması imkânsızdır denilebilir. 8. GENEL DEĞERLENDİRME 1958 Anayasası hükümetlere egemen olan, siyaset oyunlarındaki kozları ellerinde tutan sayıca çok ama disiplin yönünden zayıf olan partilerden oluşan bir çoğunluğun yer alamadığı, hükümetlerin hemen düşürülemediği ve yürütücü tarafından meclisin oyuna sunulan kanun tasarılarını milletvekillerinin didik didik edemedikleri uyuşmazlıkları ve kavgaları yatıştıran ve çeşitli siyasal olanaklardan yarar-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1