136 / 477
TBB Dergisi 2012 (100)
Fatma KARAKAŞ DOĞAN
135
“Kendinizi kontrol edebilseydiniz suç işlemekten vazgeçer miydiniz?”
sorusuna %84.6 oranındaki kişi
“evet”
yanıtını vermiştir. Yanıt veren-
lerin %15.4’ü
“hayır”
seçeneğini işaretleyerek, kendini kontrol edebilse
idi de suç işlemekten vazgeçmeyeceğini ifade etmiştir.
Ceza hukukunun onarıcı adalet anlayışına, adli yargının iş yükü-
nü azaltma veya davaları hızlandırma aracı olarak bakması, kurumun
sağlayabileceği daha esaslı katkıların görülememesine yol açmakta-
dır.
108
Fail ile mağdur ve hatta fail ile toplum arasındaki gerilimi azalt-
ma aracı olarak değerlendirilmesi halinde, onarıcı adalet anlayışı il-
kelerinin ceza adalet sistemine önemli katkılar sunabileceği gözardı
edilmemelidir.
C. CEZAEVİ KAYITLARININ ANALİZİ
1. Genel Olarak
Dünyanın her ülkesinde aynı suç tiplerinin aynı oranda işlendiği-
ni savunmak mümkün değildir. Nitekim her ülkenin kendisine özgü
koşulları ve sorunları bulunmakta ve bunlar o ülkede işlenen suçla-
rın türü ve sıklığı üzerinde etkili olmaktadır. Bu bölümde cezaevine
hükümlü veya tutuklu olarak giren kişilerin işlediği suçlar kategorize
edilmek suretiyle suçların işlenme sıklığı saptanmaya ve yetkililere
alınacak önlemlerin doğrultusu konusunda katkı sunulmaya çalışıl-
maktadır.
Türkiye üzerinde yapılan araştırma sonuçları, şehirleşmenin suç
işleme oranını arttırdığını, bu nedenle Marmara Bölgesininin suç iş-
leme oranlarının yüksek oluşu bakımından en başta geldiğini ortaya
koymaktadır. Takip eden bölgeler olarak Ege ve İç Anadolu gelmek-
te, her üç bölgenin ortak noktası olarak şehirleşmenin yoğun olduğu,
İstanbul, Ankara ve İzmir illeri gösterilmektedir.
109
Bir başka açıdan
bakıldığında, Türkiye’de asayişe ilişkin suç oranlarının artış gösterdiği
dönemlerin, ekonomik krizler nedeniyle yüzbinlerce insanın işsiz kal-
dığı dönemler olduğu ifade edilmektedir. Yine göç alan illerde mala
karşı işlenen suçların oranı belirgin biçimde yüksektir. Buna karşılık
şehirleşme oranı düşük, göç veren ve fazla gelişmemiş illerde suç işle-
108
Çetintürk, 237.
109
Dönmezer, Kriminoloji, 165.